جمیله نظری - دانشجوی کارشناسی ارشد جنگل شناسی و اکولوژی جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
وحیده پیام نور - استادیار دانشکده علوم جنگل دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مهدی علیزاده - استادیار دانشکده تولید گیاهی، گروه باغبانی،دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
کمال قاسمی یزدی - استادیار موسسه تحقیقات پنبه کشور

توس از درختان در حال انقراض به شمار رفته و سهم آن، در جنگلهای شمال کشور بسیار ناچیز می باشد. سنگلاخی بودن رویشگاه، مشکلات مربوط به زادآوری و جوانه زنی بذور، فشار عوامل محیطی زنده و غیرزنده همچون آفات و بیماریها و شرایط آکولوژیک، استفاده از روشهای آزمایشگاهی نظیر ریزازدیادی را جهت، بازسازی و حفاظت از این گونه رو به انقراض کاملاً توجیه می کند. کالوس بافت در حال تقسیم و سازمان نیافته ای متشکل از سلول های تمایز نیافته است که ریختزایی در آن قابل کنترل و اداره می باشد. این تحقیق با هدف اندامزایی از زیرنمونه های برگی توس با بهکارگیری تنظیم کننده های رد در محیط WPM صورت گرفته است. هورمونهای مورد استفاده شامل GA(3), NAA, BAP بوده اند. نتایج نشان داد بین محیط کشتها جهت اندامزایی اختلاف معنی داری با اطمینان 99 درصد وجود دارد. محیط A با هورمون 1 میلی گرم بر لیتر BAP و 20 میلی گرم برلیتر آدنین سولفات جهت اندامزایی کالوسها مانسب بود.

ریزازدیادی، توس، درحال انقراض