منصوره سادات موسویان - اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، دانشکده مهندسی، گروه مهندسی مواد (دانشجوی کارشناسی ارشد)
علی اشرفی - اهواز، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده مهندسی، گروه مهندسی مواد (استادیار)
جابر نشاطی - تهران، پژوهشگاه صنعت نفت، دانشکده حفاظت صنعتی، گروه حفاظت صنعتی (استادیار)

با توجه چندین مورد ترک خوردگی تنشی مشاهده شده در یک از شاخه های خطوط لوله تزریق گاز در منطقه مارون، ادامه ایمن و مستمر عملیات تزریق، مستلزم بررسی مکانیزم های ترک خوردگی تنشی در خطوط لوله مذکور می باشد. لذا بررسی مکانیزم خوردگی تنشی و همچنین عوامل مؤثر بر آن اهمیت بسزایی دارد. درحال حاضر برای ارزیابی حساسیت لوله های فولادی انتقال نفت و گاز به ترک خوردگی تنشی متأثر از محیط در مناطق نفت خیز جنوب از آزمون خ مش چهارنطقه ای استفاده می شود. در این تحقیق با توجه به مزایای آزمون نرخ کرنش آهسته در مقایسه با آزمون فوق با انتخاب نمونه هایی از لوله و انجام آزمون SSTR روی آنها، مکانیزم خ وردگی تنشی تحلیل و بررسی گردیده است. نمونه ها یلوله از قسمت مجاور حاوی ترک SCC در لوله شاخه E تزریق گاز منطقه مارون انتخاب گردیده و با اعمال شرایط دما و پتانسیل مشابه و شبیه سازی محیط خاک اطراف خط لوله منطقه مذکور، مورد آزمون نرخ کرنش آهسته قرار گرفته است. در نهایت از طریق فراکتورگرافی سطح مقطع شکست نمونه ها توسط میکروسکپ الکترونی نتایج تحلیل گردیده است. تست های SSRT در دمای 60°C و پتانسیل های -650 mv SCE و مدار باز (- 724 mv) OCP انجام شده است. همچنین یک تست به عنوان شاهد در هوا و در دمای 60°C انجام شده است. نتایج نشان می دهند که دما و پتانسیل اعمالی، نقش مؤثری بر پدیده SCC در خطوط لوله داشته و نقش پتانسیل بیشتر است.

ترک خوردگی تنشی، فولاد PI X65: پتانسیل مدارباز