بررسی خصوصیات کمی و کیفی زباله شهرکهای صنعتی بوعلی، ویان و لالجین استان همدان

رشد سریع تکنولوژی، دستیابی به پروسه های جدید تولید، جایگزینی مواد مصنوعی به جای الیاف طبیعی و سنتز هزاران نوع مواد و ترکیبات شیمیایی باعث افزایش حجم زیادی از زباله های صنعتی و در برخی از موارد، تولید زباله های خطرناک گردیده است. جابجایی و انتقال و دفع نامناسب مواد زائد صنعتی که بخشی از آن نیز مواد خطرناک است، مشکلات زیادی را برای انسان و محیط زیست او ایجاد می نماید. لذا کنترل مؤثر و اعمال یک مدیریت صحیح موائد زاید صنعتی برای بهداشت، محیط زیست و مدیریت منابع، از اهمیت خاص برخوردار است. به منظور بررسی وضعیت زباله های صنایع مستقر در شهرکهای بوعلی، لالجین و ویان بر اساس طبقه بندی سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت صنایع، صنایع موجود را به 7 گروه تقسیم کرده و تمام صنایع انتخاب و مواد زائد تولیدی آن با توجه به اهداف مطالعه و شرایط عمومی مورد پژوهش و همچنین فاکتورهای مهم در م طالعه، بوسیله پرسشنامه مورد تأئید متخصصین، توسط نفرات آموزش دیده با حضور در واحد صنعتی جمع آوری گردید. نتایج بدست امد از تکمیل پرسشنامه ها نشان می دهد که کل زباله تولیدی در سه شهرک حدود 4976 تن در سال است ه بیشترین مقدار تولید مروبط به واحد شبنیران و کمترین مقدار مربوط به واحد گل سفال پرنیان می باشد. تعداد کارگرهای مشغول در شهرکها 2304 نفر می باشد که سرانه تولید زباله خانگی هر نفر به طور متوسط حدود 230 گرم در روز است. این سرانه در شهرکهای بوعلی، لالجین و ویان به ترتیب برابر 226، 216 و 245 گرم در روز است. متوسط سرانه تولید زباله صنعتی توسط هر کارگر 6 کیلوگرم در روز می باشد که این مقدار در شهرکهای بوعلی، ویان و لالجین به ترتیب 6/4، 3/5 و 9/9 کیلوگرم در روز می باشد از کل زباله تولیدی 13/2 درصد در شهرک لالجین، 13/8 درصد در ویان و 72 درصد در شهرک بوعلی تولید می گردد. همچنین صنایع گروههای مختلف غذایی، نساجی، سلولزی، شیمیایی، کانی غیر فلزی، فلزی و برق و ا لکترونیک به ترتیب 13/5، 12/2ف 2/7، 28/3، 40، 2/7 و 0/6 درصد زباله های صنایع را تولید می نمایند. از بین زباله های تولیدی نخاله های ساختمانی با 37/9 درصد از کل زبالهف بیشترین مقدار را به خود اختصاص می دهد. انواع مخلتف زباله شامل زباله های مخلوط، فلزی، روغنی، باطریها، خطرناک و سایر زباله ها به ترتیب 19/64، 0/64، 0/51، 0/002، 26/5 و 52/7 درصد وزنی زباله هارا تشکیل می دهند. روش دفع زباله در صنایع مختلف متفاوت بوده و گاهی ترکیبی از دو روش را استفاده می کنند. بر این اساس روشهای دفن در محل، سوزاندن، حمل توسط ماشین و دفع در محل دیگر، دفن در محل به علاوه سوزاندن، دفن در محل به علاوه حمل توسط ماشین جهت دفع در محل دیگر و سوزاندن به علاوه حمل توسط ماشین جهت دفع در محل دیگر، تشخیص داده شد که زباله دفع شده توسط هر روش به ترتیب برابر 0/02، 0، 83/6، 1، 3/48 و 11/9 درصد از وزن کل زباله می باشد. در بررسی ها مشخص شد که محفظه خاص جهت نگهداری 33/4 درصد از زباله صنایع وجود ندارد. همچنین 99/26 درصد از زباله های خطرناک تولیدی در صنایع در محفظه مخصوص نگهداری می شوند.

Keywords:

صنایع , مواد زائد صنعتی , شهرک صنعتی , استان همدان