مقایسه ی اثربخشی مواجهه درمانی و درمان شناختی رفتاری بی خوابی بر آشفتگی روان شناختی زنان مبتلا به فیبرومیالژیا

سابقه و هدف: فیبرومیالژیا یک بیماری مزمن با درد گسترده ی اسکلتی عضلانی است که در زنان شایع تر از مردان است. مطالعه ی حاضر با هدف مقایسه ی اثربخشی مواجهه درمانی exposure therapy (EXP) و درمان شناختی رفتاری بی خوابی cognitive behavioral therapy for insomnia (CBTI) بر آشفتگی روان شناختی زنان مبتلا به فیبرومیالژیا انجام شد. مواد و روش ها: مطالعه ی حاضر یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده ی یک سو کور با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل همراه با پیگیری دوماهه بود که در برهه ی زمانی بهمن ماه ۱۴۰۲ تا شهریورماه ۱۴۰۳ به صورت آنلاین اجرا شد. جامعه ی آماری شامل زنان ایرانی مبتلا به فیبرومیالژیا بود که در گروه های مجازی فیبرومیالژیای ایران عضو بودند. حجم نمونه،۶۰ زن مبتلا به فیبرومیالژیا بود که به صورت دردسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل گمارده شدند (هر گروه ۲۰ بیمار). گروه های آزمایشی به صورت آنلاین مداخله های EXP و CBTI را دریافت کردند. سنجش متغیر وابسته با مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس DASS-۲۱ و تحلیل داده ها با نرم افزار ۲۴ SPSS انجام شد. یافته ها: سه گروه ازنظر سن، وضعیت تاهل، تحصیلات، پایگاه اجتماعی اقتصادی و مدت ابتلا به بیماری همسان بودند (۰/۰۵

آشفتگی روان شناختی زنان مبتلا به فیبرومیالژیا اثربخشی معناداری دارند (۰/۰۱ >P ). بین اثربخشی دو درمان تفاوت معناداری وجود نداشت (۰/۹۴۶ =P ). نتیجه گیری: مواجهه درمانی و درمان شناختی رفتاری بی خوابی در کاهش آشفتگی روان شناختی زنان مبتلا به فیبرومیالژیا موثرند و درمان در قالب آنلاین می تواند برای این بیماران کاربرد بالینی بسیاری داشته باشد.

Keywords:

Cognitive behavioral therapy , Exposure therapy , Fibromyalgia , Psychological distress , آشفتگی روان شناختی , درمان شناختی رفتاری , فیبرومیالژیا , مواجهه درمانی