عوامل اجتماعی موثر بر سلامت انسان

یکی از مسائل مهم در سلامت انسان شناخت عوامل اجتماعی موثر بر آن می باشد. بدین معنی که اگر عوامل اجتماعی موثر بر سلامت انسان را بشناسیم می توانیم گام های مهمی در سلامت انسان برداریم. زندگی در قرن بیست و یکم بیش از هر زمان دیگری تحت تاثیر عوامل اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، محیطی و ... می باشد. در پژوهشی که زیر نظر وزارت بهداشت توسط دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد نتیجه گرفتند عوامل اجتماعی ۵۰٪ در سلامت انسان موثر است. (نشریه سالانه وزارت بهداشت، ۲۱۰۲) لذا مهم ترین عامل موثر بر سلامتی انسان ها، ناشی از شرایط اجتماعی است که افراد جامعه در آن زندگی و فعالیت می کنند و از آن ها به عنوان عوامل اجتماعی موثر بر سلامت یاد می شود. عوامل موثر اجتماعی، جایگاه مردم را در نردبان اجتماعی قدرت و ثروت و منبع نشان می دهد. این عوامل شامل فضای تربیتی صحیح و شایسته و سلامت در خانواده، وضعیت اقتصادی و مالی، ارتباط با خویشاوندان، وضعیت شغلی و کاری، وضعیت فرهنگی، محیط اجتماعی، میزان تحصیلات، امکانات تفریحی و ورزشی و امکانات بهداشتی می باشد. در این مطالعه با رهیافتی تحلیلی توصیفی با استفاده از تحقیقات و اطلاعاتی است که سالیان متمادی توسط محققان در استان های متعدد انجام شده است و به بررسی چگونگی اثرگذاری عوامل اجتماعی بر سلامت انسان ها می پردازد. در این مطالعه شغل، تغذیه، سطح اجتماعی، میزان تحصیلات، میزان درآمد، طلاق، اعتیاد از عوامل موثر بر سلامت انسان ها است. نتیجه تحقیقات انجام شده نشان از رابطه معناداری بین عوامل اجتماعی بر سلامت انسان است. بدین معنا که عوامل اجتماعی موثر برسلامت (Social Determinants of Health) مانند میزان درآمد، سطح تحصیلات، شغل، تغذیه، طبقه اجتماعی بسیار بیشتر از عواملی مانند عوامل بیولوژیک سبب ابتلا به بیماری ها می شوند و در سلامت انسان نقش به سزایی دارند که اگر نادیده گرفته شوند رسیدن به اهداف سلامتی و برقراری عدالت در سلامت را محال می نمایند. جمهوری اسلامی ایران، به عنوان یکی از کشورهای پیشرو در زمینه مبارزه با آثار مخرب این عوامل اجتماعی موثر بر سلامت از سال ۵۸۳۱، همزمان با شروع به کار کمیسیون عوامل اجتماعی موثر بر سلامت در سازمان جهانی بهداشت، اقدام به تاسیس دبیرخانه عوامل اجتماعی موثر بر سلامت در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نموده است. همچنین در سال ۰۹۳۱، شبکه تحقیقات عوامل تعیین کننده سلامت نیز تصویب شده است.

Keywords:

عوامل اجتماعی , سلامت , انسان