فلسفه تعلیم و تربیت بر اساس اندیشه های فلسفی: مطالعه ای استنتاجی بر تحول مفاهیم آموزشی

فلسفه تعلیم و تربیت به عنوان شاخه ای بنیادین از فلسفه، به تحلیل و تبیین مبانی نظری، اهداف، و ارزش های موجود در فرایندهای آموزشی می پردازد و نقش کلیدی در شکل دهی نگرش ها و ساختارهای نظام های آموزشی دارد. مقاله حاضر با هدف مطالعه و بررسی تحول مفاهیم آموزشی از منظر اندیشه های فلسفی تدوین شده است. این پژوهش از رویکردی استنتاجی برخوردار است که ضمن مرور تاریخی فلسفه تعلیم و تربیت، تحولات اساسی در مفاهیم، اهداف و روش های آموزش و پرورش را در چارچوب دیدگاه های فلسفی مطرح می سازد. روش تحقیق بر مبنای تحلیل کیفی و استنتاجی است که با استخراج و بررسی متون فلسفی و آموزشی معتبر، روند تحولات مفاهیم آموزشی در طول تاریخ را بازکاوی می کند. نتایج حاصل نشان می دهد که تغییرات در فلسفه تعلیم و تربیت همواره نسبت معناداری با تغییرات ایدئولوژیک، اجتماعی، فرهنگی و روان شناختی داشته است؛ به گونه ای که از رویکردهای سنتی مبتنی بر حفظ و انتقال دانش صرف، به سوی رویکردهای پویا، انتقادی و دانش آموزمحور حرکت کرده ایم. این تحول منجر به بازتعریف اهداف آموزش، از ساده گرایی و تمرکز بر حافظه به سوی توسعه تفکر انتقادی، خودآگاهی، و یادگیری مادام العمر شده است. علاوه بر این، نقش معلم و دانش آموز در این پروسه با تاکید بر تعامل، کنش متقابل و مشارکت فعال تغییر یافته است. نتیجه گیری نهایی مقاله بر این نکته تاکید می کند که فلسفه تعلیم و تربیت باید به عنوان چارچوبی انعطاف پذیر و پویا در نظر گرفته شود که قادر است با تغییرات پیچیده جهان معاصر و نیازهای متنوع نسل های آینده همراه شده و در روند تحول آموزش و پرورش هدایت گر باشد. پژوهش حاضر نشان می دهد که درک و تعمق در اندیشه های فلسفی نه فقط برای روشن کردن مبانی نظری آموزش، بلکه برای طراحی نظام های آموزشی مبتنی بر عدالت، انسان محوری و توسعه همه جانبه ضروری است. در نهایت، این مطالعه بر ضرورت تلفیق روش های فلسفی با فرآیندهای آموزشی برای نیل به آموزش هایی پاسخگو، جامع و سازگار با تحولات فرهنگی و تکنولوژیک آینده تاکید دارد.

Keywords:

فلسفه تعلیم و تربیت , تحول آموزشی , اندیشه فلسفی , آموزش و پرورش نوین , تحلیل استنتاجی , مفاهیم آموزشی , روش های تدریس , نظریه های تربیتی