پترولوژی سنگهای ماگمایی شمال ابهر (جنوب شرق زنجان)

منطقه مورد مطالعه در شمال شهرستان ابهر واقع در استان زنجان بوده که دارای مختصات جغرافیائی '55 و˚ 48 تا '20 و˚49 طول شرقی و '15 , ˚36 تا '32 و ˚36 عرض شمالی می باشد. سنگهای ولکانیک و پیروکلاستیک مذکور توسط توده های نفوذی کم عمق قطع شده است. ترکیب عمومی این توده ها کوارتز سینیت و کوارتز مونزونیت می باشد و از نظر پترولوژی ماگمای سازنده این سنگها در قلمرو آلکالن و شوشونیت قرار می گیرد. سنگهای ولکانیکی منطقه که وسعتی بیش از هزار کیلومتر مربع را شامل می شوند از نوع آندریت بازالتی، آندزیت، داسیت و ریولیت می باشند و از نظر خصوصیات ماگمائی شبیه سنگهای پلوتونیک منطقه هستند. سن توده های نفوذی 3/2±37 میلیون سال یعنی بعد ز ائوسن میانی بدست آمده است. بررسی رفتار غناصر اصلی و فرعی نشان می دهد که تبلور بخشی عامل اصلی تفریق ماگما بوده است. ساختار خطی سنگهای نفوذی هم ارزی کانی شناسی، ژئوشیمیایی، پترولوژی و ارتباط تنگاتنگ زمانی و مکانی سنگهای ولکانیک و پلوتونیک نشانگر تعلق آنها به سریهای تیپ کردیلرائی می باشد. مطالعه اکسیدهای عناصر اصلی جهت تفکیک محیط تکتونیکی گرانیتوئیدها و تعلق توده های نفوذی به سربهای گرانیتوئیدی قوس حاشیه قاره (CAG) و گرانیتوئیدهای جزایر قوسی (IAG) پندار فوق را تقویت می کند. از جهت اینکه طبیعت ماگمای مادر آلکالن و شوشونیتی است و سنگهای شوشونیتی بنحوی با پدیده فرورانش در ارتباط می باشند، لذا از لحاظ محیط تکتونیکی به مناطق کشش پشت قوس آتشفشانی حاشیه قاره تعلق دارند.

Keywords:

پترولوژی , ماگما , حایه قاره , آلکالن , شوشونیت