بررسی گذرا بودن عالم محسوسات در رباعیات بیدل دهلوی

سبک هندی یا اصفهانی که از صائب تبریزی به شکل جدی کار خود را آغاز کرد، در قرن یازدهم با ظهور خالق ترین نماینده اش؛ یعنی بیدل دهلوی به اوج خود رسید. طبیعتا نام بیدل تداعی کننده ی پیچیدگی های لفظی و معنوی و تصویرآفرینی های بدیع است که در سرتاسر کلیات حیرت انگیزش موج می زند؛ اما تنها اثری که خود را از بقیه ی آثار او به لحاظ سادگی زبان و تصویرآفرینی جدا می کند، رباعیات است. پژوهش حاضر، به روش کتابخانه ای درصدد بیان حقیقت گذرا بودن عالم محسوسات به عنوان یکی از پررنگ ترین ایدئولوژ ی های خاص بیدل، از بین چهارهزار رباعی او صورت گرفته است. گذارا و فان ی بودن دنیای مادی و حس گرا همراه با مافیهای خود، در منظومه ی منسجمی مانند رباع یات کامالآشکار است. بیدل به عنوان نما ینده ی تمام ع یار اسلوب و سبک هندی، با تصویرآفرینی هایی که برآمده از واژگان خاص خوداوست، توانسته افق جدیدی پیش روی ما بگشا ید.کلماتی مانند: آ یینه، حباب، نفس، صبح، شمع، سا یه و ... از جمله مفاه یمی کلیدی و تکرار شونده در رباعیات هستند که مفهوم گذرا بودن عالم محسوسات را به مخاطب نشان می دهند.

Keywords:

عالم محسوسات , رباعیات , بیدل دهلوی