مقداد پیرصاحب - دانشیار مهندسی بهداشت محیط، مرکز تحقیقات عوامل زیان آور سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه.
راضیه خاموطیان - کارشناس ارشد مهندسی بهداشت محیط، واحد پژوهش، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، ایران
ثریا کاظمی - نویسنده مسوول و دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، ایران

رسوبات ساحلی شاخص مناسبی برای تعیین آلودگی های تجمع یافته در سواحل می باشند یکی از این آلودگی ها فلزات سنگین است که به دلیل اثرات سمی و پتانسیل تجمع زیستی در موجودات زنده از اهمیت بالایی برخوردار است. منشا فلزات سنگین فرسایش سواحل ، ریزگردهای جوی و فاضلاب های صنایع می باشد. علاوه بر این از آنجا که 30درصد از ذخایر نفت جهان در خلیج فارس است نشت و ورود مواد نفتی و مشتقات حاصل از آن از طریق حمل ونقل کشتی ها موجب ورود آلودگی های زیادی از جمله فلزات سنگین گردیده است. هدف از این مطالعه بررسی میزان فلزات سنگین رسوبات سواحل خلیج فارس جهت ارائه نتایج به جوامع علمی و تامین سلامت آبزیان موجود در این خلیج می باشد.روش بررسی : این مطالعه به صورت مروری با دریافت مقالات علمی وپژوهشی از پایگاههای اطلاعاتی scholar Google و Science Direct ، SID و Civilica و سایر منابع اطلاعاتی موجود انجام گرفته است.یافته ها : نتایج به دست آمده از بررسی های مختلف در طول یک دهه اخیر نشان می دهد بالاترین غلظت فلزات به جز فلز نیکل و جیوه در سواحل ایرانی خلیج فارس بوده است . میانگین نیکل 197 میکروگرم بر گرم وزن خشک رسوبات در سواحل بحرین در سال2001-2000 بالاترین غلظت را داشته است و بیشترین مقدار فلز جیوه در سواحل کویت به مقدار 5/36 میکروگرم بر گرم وزن خشک رسوبات بوده که این مقدار مربوط به آلودگی های ناشی از ورود پساب کارخانه تولید کلر در این منطقه است.نتیجه گیری : منابع عمده فلزات سنگین در سواحل خلیج فارس آلودگی های نفتی، آسیب خط لوله ها و لکه های نفتی ایجاد شده و نزدیکی به صنایع پتروشیمی و تردد زیاد کشتی های حامل نفت است. با توجه به تردد بیشتر کشتی های نفت کش از سواحل ایرانی نسبت به سواحل عربی به دلیل عمق بالای آب در این بخش، امکان آلودگی در سواحل ایرانی بیشتر است. بنابراین می بایستی در ارتباط با کاهش آلودگی سواحل خلیج فارس اقدامات مدیریتی مقتضی صورت پذیرد.

رسوبات ، فلزات سنگین ، خلیج فارس