محمد فهیمی نیا - پژوهشگر مرکز تحقیقات آلاینده های محیطی.عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی قم
فاطمه قراگزلو
علی آذری
علی اکبر رودباری

مقدمه: گاز متان یکی از مهمترین گازهای گلخانه ای است که در صورت عدم جمع آوری و راهیابی آن به فضای آزاد و رسیدن مقدار آن به 5 تا 15 درصد حجم هوا منفجر می گردد. به این دلایل برآورد مقدار انتشار و تولید این گاز از منابع آن بسیار حائز اهمیت است.هدف از اجرای این مطالعه محاسبه مقدار انتشار گاز متان از مرکز دفن بهداشتی زباله شهر قم با استفاده از برنامه LANDGEM می باشد.مواد و روشها: نوع مطالعه، توصیفی مقطعی و جامعه مورد مطالعه آن را زباله های تولیدی شهروندان قمی تشکیل می دهد. برای انجام این پژوهش در مرحله اول اطلاعات مربوط به مقدار تولید زباله، جمعیت و مشخصات محل دفن جمع آوری شد سپس برآورد جمعیت شهر قم در سالهای مختلف دوره طرح با توجه به ضریب رشد انتخابی و با در نظر گرفتن فاکتورهای موثر در نرخ رشد انجام شد. در مرحله آخر، عملیات تعیین مقدار ثابت انتشار گاز متان و مقدار پتانسیل تولید متان در محل دفن بهداشتی زباله شهرقم با استفاده از داده های جمع آوری شده در محل و ورود اطلاعات به برنامه انجام شد.نتایج: نتایج مطالعه نشان داد که در سال1389 حدود 225 متر مکعب بر ساعت، در سال 1395حدود 998 متر مکعب بر ساعت، در سال 1400 حدود 1434 متر مکعب بر ساعت و در سال 1406حدود 1796 متر مکعب بر ساعت گاز در این مرکز دفن تولید خواهد شد .همچنین سرعت تولید گاز از سال 1395 با شیب کمتری ادامه پیدا خواهد کرد.نتیجه گیری: نتایج بدست آمده می تواند در برنامه ریزی های تولید انرژی و نیز تعیین سهم ایران در انتشار جهانی گازهای گلخانه ای مرتبط با زباله مورد توجه قرارگیرد. همچنین بدینوسیله میتوان از ایجاد انفجار و نشست های احتمالی جلوگیری کرد.

متان، قم، مرکز دفن،LAND GEM