داریوش رنجبر - مربی، کارشناس ارشد مهندسی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی بوشهر
وحید نوروزی کرباسدهی
سیده رقیه میراحمدی
مژگان کشتکار

یکی از مهمترین پژوهش های بهداشتی بررسی کیفیت میکروبی آب می باشد. امروزه باکتری های هتروتروف (شاخص HPC) به عنوان مکمل شاخص کلیفرم در کنترل کیفی آب مورد توجه قرار گرفته است. سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا حداکثر مجاز تعداد باکتری های هتروتروف را در آب شبکه توزیع CFU/ml 500 تعیین کرده است. با نظر به اینکه تعیین باکتری های هتروتروف در آب آشامیدنی شهر بوشهر جزء آزمایش های معمول نبوده و اطلاعات منتشر شده ای در این زمینه وجود ندارد لذا در این مطالعه شاخص HPC مورد بررسی قرار گرفته و مقادیر آن تعیین شد. در این مطالعه 30 نمونه از مناطق مختلف شهر به گونه ای انتخاب شد که کل شهر را پوشش دهد. نمونه ها به صورت تصادفی و تحت شرایط استاندارد تهیه و از نظر شاخص HPC، کلر آزاد باقیمانده، pH و دما مورد آزمایش قرار گرفتند. برای کشت باکتری های هتروتروف از محیط کشت R2A استفاده شد. آنالیز آماری نتایج بدست آمده از طریق آزمون همبستگی پیرسون با استفده از نرم افزار SPSS انجام گردید. در کل نمونه های برداشت شده از مناطق مختلف باکتری های هتروتروف مشاهده شد. بر اساس نتایج شمارش باکتری، تعداد باکتری های هتروتروف در 3 منطقه بالای حد استاندارد اندازه گیری شد. آنالیزنتایج آماری ارتباط معنی داری را بین HPC و کلر باقیمانده نشان داد (p<0.05 ). همچنین بین دو شاخص HPC و pH نیز ارتباط معنی داری وجود داشت به طوری که با افزایش pH، HPC نیز افزایش می یابد (p<0.01). نتایج بدست آمده نشان داد که در آب شبکه توزیع شهر بوشهر باکتری های هتروتروف حضور دارد و از آن جاییکه برای حفظ و ارتقای سطح سلامت جامعه تامین آب آشامیدنی سالم از ضروریات اولیه است، لذا پایش مداوم سیستم های آبرسانی و شناسایی منابع ورود آلودگی امری ضروری به نظر می رسد.

باکتری های هتروتروف، HPC، کیفیت میکروبی، آب آشامیدنی، بوشهر