رضا شریفیان عطار - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی زیست محیطی دانشگاه پیام نور مشهد
سید علی مظهری
علیرضا مظلومی بجستانی

دشت داورزن در جنوب نوار افیولیتی سبزوار متشکل از خاکها و رسوبات حاصل از هوازدگی و حمل و نقل ارتفاعات شمالی می باشد. این ارتفاعات از نظر لیتولوژی به دو گروه واحدهای افیولیتی و واحدهای سنگی ائوسن قابل تقسیم هستند. در این مطالعه، 10 نمونه خاکی از بخشهای مختلف منطقه (عمق 10 تا 20 سانتیمتری) برداشت شده که در این میان شش نمونه از مناطق غیر کشاورزی، سه نمونه از زمینهای کشاورزی و یک نمونه نیز از مناطق مسکونی برای بررسی تأثیر این عوامل در توزیع ژئوشیمیایی خاکهای سطحی برداشت گردیده است. مطالعه انجام شده غلظتهای بالایی از عناصر سنگین کروم، نیکل و کبالت را در خاکهای سطحی منطقه نشان می‌دهد که از تمام غلظت‌های مجاز زیست‌محیطی، بالاتر می‌باشد. بررسی انجام شده نشان می‌دهد که عامل اصلی غلظت بالای این عناصر در خاکهای سطحی منطقه، هوازدگی، فرسایش و آبشویی این عناصر از پریدوتیتها و سنگهای دگرگونی حاصل از این سنگها می‌باشد. بنابراین منشأ آلودگی فلزات سنگین در خاکهای منطقه، زمین‌زاد بوده و غیر از سنگ‌های اولترامافیک و سرپانتینی مربوط به واحد افیولیتی که سنگ والد اصلی خاکهای سطحی منطقه می‌باشد، سایر سنگ‌های بستر، تأثیر خاصی بر خصوصیات ژئوشیمیایی نمونه‌های خاک نداشته است.

افیولیت، کروم، نیکل و کبالت، داورزن، سبزوار