سهیلاسادات هاشمی - استادیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ملایر

کشور ایران جزء مناطق خشک و نیمه خشک بوده و ریزشهای جوی آن بسیار کم است، لذا افزایش راندمان آبیاری و استفاده بهینه از بارندگی از راهکارهای مهم در جهت تامین آب مورد نیاز برای کشاورزی است. با توجه به اینکه زائدهای حاصل از کارخانجات فرآوری به دلیل فراوانی عناصر ماکرو مانند فسفر، پتاسیم، منیزیم و عناصر میکرو از جمله آهن، منگنز، مس و روی بعنوان نوعی کود برای گیاهان زراعی مورد توجه قرار گرفته اند. بکار بردن این پس ماندها و ترکیب آنها با کانی های رسی از جمله ورمیکولایت و پالی گورسکایت میتواند بعنوان راهکاری برای حل مسئله کم آبی پیشنهاد گردد. لذا با افزودن کانیهای آماس پذیر به این ترکیبات مورد نظر می توان کاربری آنها را برای نگهداشت آب افزایش داد. تحقیق صورت گرفته در این زمینه گویای آنست که حضور این نوع کانیها منجر به جذب رطوبت شده و ظرفیت نگهداشت آب را در ترکیب حاصله بالا می برند. وجود کانی پالی گورسکایت میتواند بعنوان یک کانی فیبری با ظرفیت جذب بالا در جذب سطحی آب و حتی برخی آلاینده منجر به بهبود امر کشاورزی گردد. بیشترین میزان جذب را میتوان در کانیهای خانواده اسمگتیت از جمله ورمی کولایت مشاهده نمود. مقایسه منحنی رطوبتی بدست آمده از ترکیبات گفته شده نشانگر آنست که نمونه حاوی درصد بالای ورمیکولایت بیشترین کارایی را در جذب رطوبت و پالی گورسکایت بیشترین کارایی را در جذب آلاینده ها دارا هستند. مقایسه نمونه ترکیبی حاوی رس ورمیکولایت با شاهد افزایش نگهداشت آب را تقریبا دو برابر نشان می دهد.

نگهداشت آب، کانیهای رسی، جاذب رطوبت