حمید نوری - استاد یار آب و هواشناسی، کروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ملایر

رواناب جارى شده از ذوب برف در حوضه ها با جداسازى ذرات خاک دامنه ها و فرسایش رودخانه ها، عامل اصلى شکل گیرى رسوبات خروجى از طریق دبى جریان هستند. شبیه سازى دقیق بارش- رواناب در حوضه هاى آبخیز کوهستانى و برفگیر، گامى مهم در مدیریت منابع آب و تحلیل رسوب است. دسترسى ساده به داده هاى مورد نیاز براى اجراى مدل SRM از مزایای این مدل بارش رواناب در بین مدل های مختلف، محسوب می شود. در این تحقیق از مدل SRM برای شبیه سازی رواناب حاصل از ذوب برف در حوضه آبخیز سردآبرود در سال آبی 1385 - 1386 و 1386 - 1387 استفاده و با استفاده از مدل آماری، دبی رسوب معلق، از طریق دبی جریان شبیه سازی شد. برای این مدل، مساحت و ارتفاع هرکدام از طبقات هیپسومتریک به عنوان خصوصیات قابل اندازه گیری حوضه از طریق نقشه های توپوگرافی 1:25000 ، داده های بارش، دما، سطح پوشیده از برف و دبی خروجی به عنوان داده های هیدرولوژی و هواسناسی ایستگاه ها و شیو دما، دمای بحرانی، فاکتور ذوب برف، ضریب جریان باران و ضریب جریان برف، سطح مشارکت کننده در بارش، ضریب فروکش و زمان تاخیر به عنوان پارامترهای ورودی به مدل به دست آمدند. برای تعیین سطح پوشیده از برف از تصاویرماهواره ای MODIS استفاده شد. برای ارزیابی دقت مدل، مقادیر محاسباتی و مشاهداتی رواناب مقایسه شدند. سپس رابطه بین دبی جریان و دبی رسوب آنالیز رگرسیون شد. نتایج نشان می دهد که اختلاف حجمی Dv و ضریب تعیین R² به ترتیب 3.48 - درصد 0.79 است. بنابراین در حالیکه ضریب تعیین R² رسوب روزانه و بارش روزانه ضعیف و در حدود 0.32 است، این رابطه پس از شبیه سازی از طریق مدل SRM می تواند بین دبی رواناب شبیه سازی شده و دبی رسوب تا 0.65 تقویت شود.

رواناب، ذوب ،برف ، SRM ، رسوب، حوضه آبخیزسرد آبرود