زهرا نریمانی - دانشجو کارشناسی ارشد پیدایش و رده بندی خاک، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
شهرام منافی - استادیار علوم خاک ، گروه علوم خاک ، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه ارومیه

جهت مطالعه ژ نز و تکامل اراضی متاثر از املاح در غرب دریاچه ارومیه، تعداد 6 پروفیل خاک در اراضی شور و سدیمی و 3 پروفیل در اراضی غیرشور و غیرسدیمی که تحت تاثیر املاح قرار نگرفته بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. طبق نتایج حاصله، بیشترین مقادیر میانگین وزنی سدیمتبادلی محاسبه شده، مربوط به پروفیلهای متاثر از دریاچه (پروفیلهای 1 3 و 4) و کمترین مقدار مربوط به پروفیل واقع در اراضی غیر متاثر از دریاچه (پروفیل 2) میباشد. سدیم تبادلی بالا در این خاکها منجر به پراکنش و مهاجرت ذرات رس و تشکیل افق ناتریک گردیده است. تجمعات املاح محلول در پروفیلهای خاک به صورت بلورهایی با ابعاد مختلف در پروفیلهای 3و 4 مشاهده میشود که منجر به EC بالا و تشکیل افق سالیک در این پروفیلها گردیده است. در پروفیلهای 2 و 3 تجمعات کربناتی به صورت نودول و پندانت مشاهده میشوند. در پروفیل 2، شرایطمساعد جهت رشد و نمو گیاه، منجر به کربن آلی بیشتر در افق سطحی این پروفیل و تشکیل اپیپدون مالیک و ردهبندی آن در رده مالیسولها منجر گردید. با توجه به افقهای مشخصه شناسایی شده در این خاکها و رژیمهای رطوبتی و حرارتی منطقه، ردهبندی این خاکها طبق سیستم ST) در سطح زیر گروه، بدین شرح میباشد: پروفیل 1، تیپیک ناتریزرآلف، پروفیل 2، تیپیک ناتریزرول، پروفیل 3، کلسیک آکوئیسالید و نهایتا پروفیل 4 تیپیک آکوئیسالید ردهبندی شدند. بنابراین میتوان گفت که فرایندهای لسیویج، شورشدن، سدیمی شدن، شو سدیمیشدن و کربناتیشدن فرایندهای پدوژنیک غالب در این خاکها هستند.

تشکیل خاک های شور، خصوصیات خاک های شور و سدیمی، رده بندی، دریاچه ارومیه