فردوس فلاحی - کارشناسی ارشد شهرسازی از دانشگاه شیراز
احسان امینی - کارشناسی ارشد شهرسازی از دانشگاه آزاد قزوین

در سالهای اخیر، یکی از مهمترین جنبش های شهرسازی نظریه رشد هوشمند و وابسته به آن جنبش نوشهرسازی است. شکل گیری این جنبش به اوایل دهه 1970 برمی گردد زمانیکه برنامه ریزان محلی و برنامه ریزان حمل ونقل به ارائه مفهوم شهرها و جوامع محلی فشرده پرداختند، رشد هوشمند بعنوان یک رهیافت جدید وارد ادبیات برنامه ریزی شهری شد. این رویکرد ملاحظات بلندمدت و منطقه ای نظریه توسعه پایدار رابه صورت متمرکز درکوتاه مدت مورد توجه قرار می دهد.یکی از ابزارهای اجرایی این جنبش، کدهای فرم مبنا است که چگونگی تنظیم طراحی شهرها را با مقررات تاکید بر فضای عمومی قابل پیش بینی با کنترل شکل فیزیکی پیگیری می نماید. این کدها زبان اتصال میان سیاست ها و ضوابط و طراحی است بدین منظور این کد براساس پهنه بندی بخشی عمل می نماید.در مقاله حاضر ابتدا با معرفی اجمالی از رشد هوشمند اصول مورد نظر در این جنبش مورد بررسی قرار گرفته است. سپس به معرفی پهنه بندی بخشی بعنوان بستر اجرایی کدهای فرم مبنا و درنهایت به تشریح تاریخچه و اهمیت این کدها در توسعه شهرها پرداخته شده است.

رشد هوشمند, پهنه بندی بخشی, کدهای فرم مبنا, توسعه شهری، طراحی شهری