عنایت الله محقق نسب - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه هنر اصفهان
سمیرا پارسایان - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه هنر اصفهان

از اواخر دهه 1970 با پیدایش نواقصی در برنامه ریزی خردگرا و به چالش کشیده شدن آن، زمینه برای طرح پارادایم های جدید در برنامه ریزی شهری فراهم گردید که هر کدام از آنها منجر به ایجاد انواع مختلفی از برنامه ریزی با اهداف و فرآیندهای گوناگون شده است. این تفاوت ها در نهایت، بحرانی را در حوزه شهرسازی کنونی جهان و به ویژه کشورهای در حال گذار، از جمله ایران به وجود آورده اند. هر یک از انواع برنامه ریزی، با توجه به خاستگاه خود، بر اساس ایدئولوژی و سیاست خاصی(منتج از کشور خاستگاهش) شکل گرفته است و عجیب نیست که کپی برداری از این برنامه ها به صورت التقاطی، برنامه های شهری ایران را با نامشخص بودن هدف و فرآیند روبرو سازد. در این مقاله که از روش توصیفی- تحلیلی تهیه شده، سعی شده است نحوه عملکرد برخی از این رویکردهای نو و امکان اجرای آنها در فضای شهری ایران مورد تحلیل قرار گیرد. همچنین یافته های این پژوهش پاسخی به پرسش های ذیل است؛ چه برنامه و یا چه بخشی از برنامه ریزی های غربی می تواند در شرایط ایران استفاده شود؟ و چه بخش هایی از نظام برنامه ریزی شهری ایران قابلیت و لزوم تغییر دارد؟

پارادایم، برنامه ریزی شهری، بحران شهرسازی، مناسب سازی، رویکردهای نو