سیدمحمدحسین علیپوریزدی - دانشجوی ممتاز کارشناسی مهندسی معماری دانشگاه خیام مشهد
سیدمهدی درهمی - دکترای مدیریت پروژه (مدیرعامل شرکت سپاد خراسان

معماری براساس نیاز واقعی جامعه خود و با صرف هزینه ی زیاد از ذهنیت به عینیت و سپس به مرحله اجرا می رسد. در این نوشتار ابتدا با معرفی انگاره های«هویت» و «حس مکان» و در پی آن «فضای گمشده» و «گمشدگی مکان» بعنوان مؤلفه های دخیل در میزان ارزشمندی بافت شهری، به معرفی بافت های فرسوده و روش نوسازی بعنوان یکی از راه های مداخله در این بافت می پردازیم. بافت فرسوده و اقدام به نوسازی آن ازجمله مقوله هایی است که در هر دوره استنباطی جدید از آن حاصل می شود. نوسازی به شکل مطلوب میسر نخواهد بود مگر آنکه بتوان «وضعیت نامتعادل» حاکم بر شهرهای ایران را به سمت «وضعیت متعادل» و «معماری ملی» هدایت کرد. درواقع گمشدگی فضا که محصول ترک فضاهای شهری توسط مردم است، درصورت ادامه منجر به گمشدگی مکان می گردد که بسیار خطرناک تر از گمشدگی فضاست. چراکه در گمشدگی فضا فقط زمینی بی استفاده در عرصه شهری ایجاد می شود ولی با گمشدگی مکان، خاطره و تصور جمعی از یک فضا نیز به فراموشی سپرده می شود و مفهوم شهر از میان می رود. در این مقاله نتیجه خواهیم گرفت بافت فرسوده گرچه به خودی خود یک معضل شهری عنوان می شود، اما در حقیقت پتانسیل بالقوه ای می باشد که با شناسایی و برنامه ریزی دقیق به یک فرصت خوب تبدیل خواهد شد.

هویت، حس مکان، فضای گمشده، گمشدگی مکان، بافت فرسوده، نوسازی، معماری ملی