مینا کریم پور - دانشجوی کارشناسی ارشد خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
محمدرضا دلالیان - استادیار گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز
امیرهوشنگ حسین زاده مقبلی - عضو هیئت علمی گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کلیبر

امروزه آلودگی فلزات سنگین در خاک به مشکل بزرگی تبدیل شده که تجمع آن در گیاهان می تواند به طور مستقیم یا غیر مستقیم بر زندگی حیوانات و انسان اثر گذار باشد. این تحقیق به منظور بررسی توانایی گیاهAlyssum muraleدر پالایش خاک آلوده به نیکل تحت غلظت های مختلف شوری انجام شد. این آزمایش در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی تبریز به صورت فاکتوریل درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار صورت گرفت. این طرح شامل سه فاکتور: فاکتور اول نیکل در پنج سطح 0,،50 ,،500 ،250,750 میلی گرم بر کیلوگرم) و فاکتور دوم شوری در سه سطح ( 1,4,8 دسی زیمنس بر متر) و فاکتور سوم بازه زمانی در سه سطح ( 40,70,100 روز بعد از کشت) بود. پس از پر کردن گلدان های7/5کیلوگرمی با خاک های آلوده، بذر های قدومهAlyssum muraleدر آنها کشت گردید. گیاه در سه بازه زمانی برداشت شد. غلظت نیکل کل در گیاه با روش اکسیداسیون تر و هضم با اسید نیتریک 4 مولار با دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. و در پایان دوره رشد در هر بازه زمانی برخی پارامترهای فیزیولوژیکی، غلظت نیکل در ریشه و ساقه اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل نیکل، شوری و زمان معنی دار بود، افزایش غلظت نیکل خاک باعث افزایش غلظت نیکل در اندام های گیاه قدومه (ریشه و ساقه) شد. همچنین شوری جذب فلز سنگین نیکل را کاهش داد بطوریکه غلظت نیکل در گیاهان با شوری 1 دسی زیمنس بر متر بیشتر از گیاهان با شوری 4و 8 دسی زیمنس بر متر بود. براساس تحقیق صورت گرفته گیاه قدومه می تواند بعنوان یک بیش اندوز در گیاه پالایی نیکل مورد استفاده قرار گیرد

پالایش سبز، نیکل، شوری، فلزات سنگین، گیاه قدومه