سیدامین میرسجادی - کارشناسی ارشد ژئوشیمی، دانشگاه خوارزمی تهران، ایران
یگانه کوثرهاشمی - کارشناسی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، ایران
فریبرز مسعود - عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران، ایران
علیرضا صفاری - کارشناسی ارشد ژئوشیمی، دانشگاه خوارزمی تهران، ایران

واژهی آزبست یک اصطلاح مربوط به جنس است که معمولاً به شش نوع از کانیهایی که دارای بافت الیافی هستند، اطلاق میشود. این الیافها به دو گروه کانیایی تعلق دارند که عبارتند از: سرپانتینها (کریزوتیل) و آمفیبولها. آزبستها از رشتههای الیافی ساخته شدهاند کهمیتوانند به راحتی از زمینهی میزبان جدا شده یا به الیافهای نازکتری تقسیم شوند. الیافها استحکام کششی و طول بالایی را نشان میدهند. نسبتهای قطری این الیافها بین 20 تا 1000 میکرومتر در نوسان است. از آنجایی که تمام الیافهای آزبست سیلیکاته هستند، آنها ویژگیهای مشترک دیگری را نیز نشان میدهند مانند نسوز بودن، پایداری گرمایی، هدایتپذیری الکتریکی پایین و مقاومت بالا دربرابر واکنشهای شیمیایی و از هم پاشیدگی زیستی. ویژگیهای میکروسکوپی و ماکروسکوپی الیافهای آزبست از مشخصههای ذاتی، بلورین و گاهاً منحصر به فردشان نشئت میگیرد. واحد ساختمانی بنیادی الیافهای آزبست تترائدرهای سیلیکاته است که میتواند یا به صورت زنجیرهای دوگانهSi4O11)-6در آمفیبولها یا به صورت ورقهایSi4O10)-4 در کریزوتیل یافت شود. در مورد کریزوتیل، یک لایه بروسیتی اکتائدری با فرمول Mg6O4(OH)8)-4 بین هر ورقه تترائدری سیلیکاته قرار گرفته است. الیافهای آزبستی (بویژهکریزوتیل) در اکثر مصارف صنعتی حاوی مجموعهای از واحدهای کوچکتر که فیبریل نامیده میشوند، میباشند. به منظور شناسایی الیاف - های آزبستی میتوان از آزمایشات ریختشناسی و جهت پی بردن به ترکیب شیمیایی و ساختار آنها میتوان از روشهای تجزیه شیمیایی خاص استفاده کرد. ویژگی ریختشناسی معیار قابل اطمینانی برای شناسایی آنها نمیباشد. در فرآوردههای صنعتی حاصل از الیافهایآزبست چندین پارامتر تاثیرگذار در نظر گرفته میشوند مانند اندازهگیری طول الیاف و انعطافپذیری آنها. همچنین محققان پیبردهاند که الیافهای آزبستی با سه نوع بیماری در ارتباط میباشند که عبارتند از: آزبستوسیس، سرطان ریه و مزوتلیوما

الیافهای آزبستی، خطرات زیست محیطی، ساختار بلوری، کانیهای آزبستی، کریزوتیل