فاطمه شاکری - گروه صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد
شهریار شاکری - گروه بیوتکنولوژی، پژوهشکده علوم محیطی، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرم
محمد حجت الاسلامی - گروه صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد
مجید هاشمی - گروه صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد

هدف: کارواکرول یک ترکیب منوترپنی است که در اسانس های روغنی گیاهان یافت می شود. استفاده از کارواکرول در مواد غذایی به فاکتورهای pH، نمک، دما و شرایط نگهداری مواد غذایی بستگی دارد، از این رو باید از غلظت های بیشتر کارواکرول در مواد غذایی استفاده کرد. یکی از روش های نوین برای افزایش پایداری این ماده و کاهش استفاده از غلظت های بالای آن در مواد غذایی، کپسوله کردن آن در میکرو و یا نانوپارتیکل ها می باشد. در نتیجه بو و مزه کارواکرول در مواد غذایی مخفی مانده و همچنین نیاز به استفاده از غلظت های بالای آن نیز کاهش و پایداری آن افزایش می یابد. مواد و روشها: در این تحقیق ابتدا نانوپارتیکل های پلی هیدروکسی بوتیرات بدون کارواکرول از روش دیالیز تولید شدند. پلیمر و سورفاکتانت پلورونیک در یک حلال آلی حل شده و داخل کیسه دیالیز با منافذ مشخص قرار گرفتند. سپس فرایند دیالیز در مقابل یک غیر حلال قابل امتزاج با حلال پلیمر مثل آب یا الکل صورت گرفت. در مرحله بعد نانوپارتیکل های پلی هیدروکسی بوتیرات حاوی کارواکرول از روش دیالیز تولید شدند. اسانس کارواکرول در محلول پلیمری داخل کیسه دیالیز افزوده شده و نانوپارتیکل ها تولید شدند. در نهایت مقدار کارواکرول بدام افتاده در نانوپارتیکل از طریق سنجش نور UV و با استفاده از منحنی استاندارد اندازه گیری شد. نتایج و بحث: اندازه نانوپارتیکل های پلی هیدروکسی بوتیرات تولید شده 130 نانومتر بود که دارای پتانسیل زتای منفی 8 می باشند. نانوپارتیکل های پلی هیدروکسی بوتیرات لود شده با کارواکرول دارای اندازه 164 نانومتر و پتانسیل زتای آنها منفی 18 می باشند. این نانوپارتیکل ها دارای پایداری بسیار خوبی هستند. میزان کارایی بدام انداختن کارواکرول در نانوپارتیکل ها 11 درصد اندازه گیری شد. نتیجه گیری کلی: تولید نانوپارتیکل های پلی هیدروکسی بوتیرات لوده شده با کارواکرول می تواند سبب افزایش پایداری و استفاده از غلظت های پائین آن در مواد غذایی شود.

نانوپارتیکل، پلی هیدروکسی بوتیرات، کارواکرول