الهام نصیری - دانشجوی کارشناسی ارشد بخش علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
محمدتقی گلمکانی - استادیار بخش علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
سیدشهرام شکرفروش - استاد گروه بهداشت و کنترل مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شیراز
مرضیه موسوی نسب - رئیس گروه پژوهشی فناوری آبزیان و دانشیار بخش علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

امروزه با توجه به عوارض ناشی از نگهدارنده ها و افزودنی های مورد استفاده در مواد غذایی تحقیقات گسترده ای جهت یافتن جایگزین های طبیعیصورت گرفته است. گیاه به لیمو با نام علمی Aloysia triphylla از جمله گیاهان دارویی از تیره شاه پسند است که در صنایع غذایی و عطر سازی کاربرد دارد. برگ های این گیاه سبز و روشن است و بویی مشابه لیمو دارد. از اسانس برگ های به لیمو در معطر کردن نوشابه ها استفاده می شود.مواد و روش ها: در این تحقیق میزان ترکیبات فنلی اسانس با روش فولین سیوکالتیو ، توانایی مهار رادیکال آزاد دی فنیل پیکریل هیدرازین (DPPH)، خاصیت ضد میکروبی اسانس علیه باکتری های گرم مثبت استافیلوکوکوس اورئوس، باسیلوس سرئوس و گرم منفی سودوموناس ائروجینوزا و اشریشیا کلی با روش انتشار آگار و توانایی مهار آنزیم تیروزیناز با روش دوپاکروم و L-DOPA به عنوان سوبسترا بررسی شد. نتایج و بحث: میزان ترکیبات فنلی اسانس گل به لیمو، μgGA/m 63/79±0/55 محاسبه گردید. اسانس گل به لیمو خاصیت ضد میکروبی شدیدی علیه باکتری های گرم مثبت باسیلوس سرئوس و استافیلوکوکوس اورئوس با قطر هاله به ترتیب 1/2±60 و 0/9±35 میلی متر داشت، اما در مقابل باکتری های گرم منفی اشریشیا کلی و سودوموناس ائروجینوزا اثر کمتری نشان داد و قطر هاله ضد میکروبی برابر با 1±20 و 0/5±7 میلی متر داشت. اثراسانس گل به لیمو بر مهار آنزیم تیروزیناز بسیار قابل توجه بود و در رقت های به کار گرفته شده آنزیم را به طور کامل مهار کرد. نتیجه گیری کلی: اسانس گل به لیمو دارای خواص آنتی اکسیدانی، مهارکنندگی رادیکال آزاد و ضد میکروبی قابل توجهی بوده و قادر به مهار آنزیم تیروزیناز می باشد که در نتیجه قابلیت زیادی جهت استفاده در محصولات غذایی مختلف دارد.

اسانس گل به لیمو، آنتی اکسیدانی، ضد میکروبی، مهار آنزیم تیروزیناز