لیلا عبدالهی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی بندرعباس
مسعود نوشادی - استادیار بخش مهندسی آب دانشگاه شیراز

مصرف آبهای بسته بندی شده در سالهای اخیر در کشور ایران مانند سایر کشورها افزایش قابل توجهی داشته است. پلی اتیلن ترفتالات (PET) رایج ترین ماده مورد استفاده در ساخت بطری نگهدارنده این آبها است. تری اکسید آنتیموان ((Sb(2)O(3) مصرف شده برای شکل گیری ظروف PET، ممکن است آب را با مواد تشکیل دهنده خود آلوده نماید. آنتیموان باعث ایجاد اثرات بهداشتی حاد و مزمن بر روی سلامتی میگردد. این پژوهش با هدف اندازه گیری و تعیین غلظت آنتیموان در 15 مارک آب معدنی موجود در سطح شهر شیراز، انجام شده است. میزان آنتیموان نمونه ها با استفاده از دستگاه اسپکترومتر جذب اتمی با کوره گرافیتی اندازه گیری شد. تاثیرزمان نگهداری (1 تا 8 هفته)، دمای نگهداری (20- تا 80) درجه سانتیگراد، pH (6/3 تا 8/3)، تابش نور خورشید و اشعه UV بر میزان نشت آنتیموان از بطریهای PET به داخل آب معدنی بررسی گردید. میانگین غلظت آنتیموان در 15 مارک آب معدنی در هفته های اول، دوم، چهارم و هشتم پس از تولید به ترتیب 2/71، 3/42، 4/19 و 4/69 میکروگرم در لیتر بوده است / 2 و 61 /11 ،3/22 ،2/ دوم، چهارم و هشتم پس از تولید به ترتیب 11 . قراردادن بطری آب معدنی در مقابل نور خورشید و اشعه UV به مدت یک هفته، تغییر pH آب معدنی و نگهداری آن در دماهای مختلف در طی 72 ساعت منجر به افزایش میزان نشت آنتیموان از بطری به داخل آب شده است. میزان آنتیموان پس از یک هفته نگهداری بطریها در 60C˚ -20˚C و 80˚C، به بالاتر از حداکثر تراز آلودگی بر اساس استاندارد ایران (5ppb) رسید. بر اساس نتایج قرار دادن بطریهای آب معدنی در شرایط نامناسب محیطی باعث نشت آنتیموان از بطری به داخل آب شده و بنابراین تهدیدی برای سلامتی مصرف کنندگان آن دارد.

آب بطری شده، آنتیموان، پلی اتیلن ترفتالات، نشت