مرضیه حسینی - دانشجوی دکترای گلوه علوم و صنایع غذایی، انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور، دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی، دانشگاه علوم پزشکی
زهرا ثقفی - دانشجوی کارشناسی گروه علوم و صنایع غذایی، انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور، دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی، دانشگاه علوم پزشک
کیانوش خسروی دارانی - دانشیار گروه تحقیقات علوم و صنایع غذایی، انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور، دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی، دانشگاه علوم پزشکی
پریسا حجازی - آزمایشگاه بیوتکنولوژی، دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران

هدف: فرآیند تخمیر در بیوراکتورها نقش اساسی در تولید فراورده های غذایی و دارویی است. در این مطالعه ضمن مقدمه ای کوتاه در باره انواع مدلسازی و معرفی پدیده های میکروسکوپی و ماکروسکوپی در تخمیر حالت جامد، به معرفی بیوراکتورهای مصرفی در تخمیر حالت جامد پرداخته شده و نگاهی اجمالی به مزایا و معایب انواع بیوراکتورها صورت گرفته است. مواد و روشها: سوبسترای مورد استفاده در تخمیر حالت جامد اکثراً شامل فراورده های جانبی کشاورزی و فرآوری غذایی است. طراحی بیوراکتورها مرحله کلیدی در فرآیند تخمیر حالت جامد است. مقاله مروری حاضر با جستجوی کلمه های کلیدی ذیل در بین 12 ملاقه کامل ISI و مجله های زیست فناوری از سال 1997 تا 2009 در رابطه با انواع بیوراکتورهای تخمیر حالت جامد انجام گردید. انتخاب مقالات بر اساس زمان برداشت داده ها و ارتباط موضوعی آنها با هدف این م قاله مروری انجم گردیده است. از متدولوژی و یافته های تمامی مقالات واجد شرایط استفاده شد. نتایج و بحث: انواع مختلف بیوراکتور بر اساس نوع هوادهی و همزدن شامل سینی دار، بستر آکنده با هوادهی اجباری، استوانهای دوار مداول و غیر مداوم و نیز بستر بهم خورده غیر مداوم یا هوادهی اجباری می باشد. مدلسازی ریاضی یک ابزار قدرتمند در طراحی بیوراکتورها و بهینه سازی نحوه عملکرد آنها می باشد. به وسیله مدل می توان عوامل مؤثر درفرآیندهای رشد و تشکیل محصول را ارزیابی نمود. نتیجه گیری کلی: فرایند تخمیر حالت جامد از اهمیت روز افزون برخوردار و جمعیت رو به افزایش جهانب اعث افزایش فشار و خطر بر منابع زیست محیطی شده است. بنابراین استفاده از مواد ضایعات جامد آلی تحت فرایند تخمیر حالت جامد می تواند راهکاری مؤثر در جهت حل این معضل باشد.

تخمیر حالت جامد، بیوراکتور، مدل سازی