حسین حاتم زاده - موسسه تحقیقات کشاورزی دیم شیروان
ملک مسعود احمدی
علی اکبر ناصری

با توجه به اینکه ارقام بهار زودرس تر از پاییز هستند لذا جهت فرار از خشکی آخر دور کشتی یافتن ارقامی با عملکرد دانه بالا حائز اهمیت است. بنابراین ارزیابی ارقام برتر آزمایشات داخلی ایستگاهی در مزارع زارعین یکی از مراحل مهم در معرفی ارقام به حساب می‌آید. بدین منظور هفت رقم کلزا که در آزمایشات مناطق گرمسیر سال‌های قبل برتر بودند در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار و در سه نقطه از استان کرمانشاه (گیلان غرب، سر پل ذهاب و قصرشیرین) مورد مقایسه قرار گرفتند. برای هر کرت پنج دقیقه به طول 50 متر با فاصله ردیف 30 سانتی‌متر در نظر گرفته شد. کاشت اوایل آبان ماه انجام گردید و در طول دوران رشد و نمو صفات زراعی یادداشت برداری شدن. و از برداشت نیز عملکرد دانه و روغن اندازه‌گیری گردید. طرسوسی واریانس گیلان غرب و قصرشیرین اختلاف معنی‌داری را به ترتیب در سطوح احتمال یک در صد و پنج در صد برای عملکرد دانه نشان داد. با وجود اینکه میانگین عملکردهای دانه در دو منطقه فوق به دلیل شرایط جوی، اقتصادی نبودند ولی ارقام PP-308-8 و RGS003 در شرایط دیم پس زودرس نشان دادن. نتایج حاصل از تجزیه واریانس سر پل ذهاب نشان داد بین ارقام از نظر عملکرد دانه در سطح احتمال یک در صد اختلاف معنی داری وجود داشت. مقایسه میانگین بین ارقام برای صفات تحت مطالعه نشان داد بین میانگین عملکرد دانه ارقام اختلاف معنی داری در سطح احتمال پنج در صد وجود دارد. ارقام Taparoo و RGS003 از بیشترین نمک‌های دانه به ترتیب 1653/78 و 1273/78 کیلوگرم در هکتار برخوردار بودند. در نهایت با توجه به نتایج می‌توان اظهار داشت ارقام Taparoo و RGS003 برای سر ذهاب و مناطق با آب و هوایی مشابه در شرایط دیم پاییز قابل کشت می‌باشند و از ارقام PP-308-8 ، RGS003 و نیز Taparoo می‌توان در برنامه‌هایبه نژادی جهت دستیابی به ارقام زودرس بهره جست.

کلزا، مناطق گرم، دیم ، به مزار زارعین on farm