وحید اصفهانیان - استاد دانشکده مهندسی مکانیک
محمودرضا مومنی - کارشناس ارشد مهندسی عمران
کامران ماهوتچی سعید - کارشناس ارشد اقتصاد محیط زیست
خسرو اشرفی - استادیار دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران

پدیده الودگی هوا به عنوان یک اثرخارجی منفی برروی انسان گیاهان جانوران موادمحصولات کشاورزی و بطور کلی اکوسیستم هااثرمخرب داشته و منجر به تحمیل خسارت هایی میشود که درقالب هزینه های خارجی مورد بررسی قرارمیگیرند دراین تحقیق میزان هزینه های خارجی ناشی ازالودگی هوای کلانشهر تهران درسال 1390 برای الاینده های PM NOx ،SO2 ،CO براورد شده است به این منظور ابتدا با استفاده ازرویکرد بالا به پایین میزان نتشار چهارالاینده ذکر شده ناشی ازمصرف فراورده های نفتی گاز مایع و سوخت گازطبیعی ازبخشهای حمل و نقل صنعت خانگی و تجاری ارتش و ادارات وهمچنین نیروگاه و پالایشگاه براورد شده است سپس هزینه های خارج یناشی ازاین انتشار براساس قیمت های ارایه شده درمطالعه بانک جهانی و سازمان حفاظت محیط زیست ایران درسال 1381 ازدیدگاه های مختلف محاسبه شده است نتایج نشان میدهد که هزینه های خارجی ناشی ازالودگی هوای چهارالاینده ذکرشده برای کلانشهر تهران درسال 1390 مبلغی درحدود 18/06 هزارمیلیارد ریال براساس قیمت های ثابت 1381 میباشد بیشترین هزینه خارجی ازدیدگاه الاینده ها مربوط به الاینده PM باسهم 83 درصد و ازدیدگاه بخشهای تولید کننده الاینده ها مربوط به بخش حمل و نقل با سهم 9 4درصد و ازدیدگاه سوخت مصرفی مربوط به فراورده نفت گاز با سهم 72درصد م یباشد دراین تحقیق ازروش COST plus جهت واقعی سازی هزینه های خارجی با دورویکرد نرخ تورم ونرخ ارز استفاده شده است که دررویکرد اول هزینه های خارجی 24/88هزارمیلیارد ریال و دررویکرد دوم 66/74 هزارمیلیاردریال براورد شده است

هزینه های خارجی، آلودگی هوا، سوخت فسیلی، کلانشهر تهران