تاثیر عوامل ادافیکی بر رشد بومادران (Achillea wilhelmsii C. Koch) در رویشگاه های کوهستانی و دشتی تربت حیدریه

بومادران از گیاهان دارویی بومی کشور و سازگار با شرایط اقلیمی گرم و خشک است. این تحقیق با هدف بررسی تاثیر عوامل ادافیکی بر عملکرد کمی و تولید گیاه بومادران در رویشگاه های کوهستانی و دشتی تربت حیدریه انجام شد. بدین منظور در هر منطقه در طول پنج ترانسکت و در داخل چهار پلات نمونه برداری از گیاه و خاک به روش تصادفی انجام شد. خصوصیاتی از قبیل تراکم بوته در هر پلات، ارتفاع بوته، تعداد گل، وزن گل، وزن گیاه بومادران اندازه گیری شد. در آزمایشگاه مهم ترین خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک شامل هدایت الکتریکی، اسیدیته، بافت خاک، درصد عصاره اشباع، درصد ماده آلی، نیتروژن، فسفر و پتاسیم اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که میزان هدایت الکتریکی و پتاسیم خاک در منطقه دشتی بیشتر از کوهستانی بود ولی میزان کربن آلی خاک، نیتروژن، فسفر، تراکم بوته، میانگین ارتفاع بوته، تعداد گل، وزن خشک گل و وزن خشک بوته در منطقه کوهستانی به طور معنیداری بیشتر بود. آنالیز رگرسیونی نشان داد که رابطه وزن خشک گل با میزان هدایت الکتریکی، درصد رس و درصد عصاره اشباع خاک منفی بود اما پارامترهای اسیدیته، درصد شن و سیلت، میزان کربن، نیتروژن، فسفر و پتاسیم خاک رابطه مستقیمی با وزنخشک گل نشان دادند. میزان نیتروژن، کربن و هدایت الکتریکی خاک به ترتیب بیشترین تاثیر را بر وزنخشک گل دارا بودند. نتایج نشان داد که به ازای هر واحد افزایش در هدایت الکتریکی، درصد رس خاک، عصاره اشباع خاک و میزان وزن خشک بوته بومادران به ترتیب حدود ۲۳، ۳ و۰/۴۰ گرم در مترمربع کاهش یافت. به ازای هر واحد افزایش در محتوی کربن و نیتروژن خاک، میزان وزن خشک بوته به ترتیب حدود ۱۰۸ و ۷۷۴ گرم در مترمربع افزایش یافت. بنابراین، نتایج تحقیق تائید نمود که گیاه بومادران خاک های با بافت شنی و محتوی بالای کرین و نیتروژن را ترجیح داده و باید در زراعت این گیاه دارویی موردتوجه قرار گیرد.

Keywords:

اقلیم , بافت خاک , وزن خشک گل , عناصر ماکرو , گیاه دارویی