مسلم آل بوسویلم - مدرس، گروه اقتصاد دانشگاه ولی عصر رفسنجان
مینا جوادی نیا - کارشناس ارشد اقتصاد ، دانشگاه شهید باهنر کرمان

با پیشرفت روز افزون وسایل ارتباطی و تغییر سبک معاملات و نحوه پرداخت، نظام بانکداری نیز لاجرم متاثر از این تغییرات است. گسترش استفاده از پول الکترونیکی یکی از این تغییرات تاثیرگذار بوده است که اقتصاددانان مزایا و معایب متعددی را برای آن برشمرده اند. یکی از مهمترین و چالش برانگیزترین مباحث درباره گسترش استفاده از پول الکترونیک، استفاده از آن جهت پولشویی توسط مفسدان اقتصادی می باشد. لذا در پژوهش حاضر سعی در اندازه گیری تاثیر حجم پولهای الکترونیکی بر پولشویی و حجم پول های کثیف در ایران شده است. در مقاله پیش رو پس از تعریف پول الکترونیکی و پدیده پولشویی، ارتباط این دو متغیر مورد بررسی قرار خواهد گرفت. روش مورد استفاده روش خود توضیح برداری با وقفه های گسترده (ARDL) بوده و متغیرهای مربوطه دوره زمانی 1390-1357 را برای اقتصاد ایران پوشش می دهند. نتایج نشان از تاثیر مستقیم حجم پول الکترونیک، درآمد و تورم با یک دوره وقفه بر حجم پولهای کثیف داشته که به جز تورم بقیه ضرایب از معناداری برخوردارند. نتایج حاکی از تاثیر هرچند اندک اما معنی دار و مستقیم حجم پولهای الکترونیکی بر پدیده پولشویی در ایران دارد. این مقدار برای کوتاه مدت 0.019 و برای بلند مدت 0.073 به دست آمده است که نشان از تاثیر بیشتر آن در بلند مدت بر حجم پولهای کثیف دارد. لذا به نظر می رسد که بانک مرکزی جهت صدور کارتهای الکترونیکی باید دقت بیشتری داشته و نظارت بر این روند را با وسواس بالاتری دنبال نماید.

پول الکترونیکی، پول کثیف، پدیده پولشویی، نظام بانکداری، اقتصاد ایران