نادره نادری - دانشجوی کارشناسی ارشد، فیزیولوژی گیاهی، دانشکده علوم، دانشگاه شیراز
مهدی نظری - دانشجوی کارشناسی ارشد، فیزیولوژی گیاهی، دانشکده علوم، دانشگاه شیراز
ساسان محسن زاده - عضوهیئت علمی دانشگاه شیراز

یکی از مواد سمی اصلی موجود در شیرابه پسماندهای شهری، فلزات سنگین می‌باشد. بعضی از این فلزات به مقدار کم برای موجودات زنده ضروری هستند اما در مجموع از آلوده گرهای محیط زیست به حساب می‌آیند. بیشتر روش‌های حذف آلودگی گران بوده و برای محیط مضر می‌باشد. گیاه پالایی به عنوان یک تکنولوژی جدید دارای کم‌ترین هزینه بوده و فاقد اثرات جانبی می‌باشد و گیاه وتیور یکی از گیاهان موثر در زمینه گیاه پالایی به حساب می‌آید. کبالت عنصر سنگینی است که همراه برخی پساب‌ها و ضایعات روی خاک تخلیه می‌شود واگر وارد زنجیره غذایی و آب های زیرزمینی گردد اثرات مضری برای موجودات زنده در بر خواهد داشت. در این پژوهش غلظت‌های صفر، 15، 30، 45 و 60 درصد از شیرابه خالص پسماند شهری انتخاب گردید و گیاه وتیور در 6 تکرار به مدت 6 ماه تحت تیمار این پنج غلظت از شیرابه قرار گرفت. سپس طول و وزن ریشه هر تیمار و همچنین مقدار تجمع فلز کبالت در ریشه هر تیمار به وسیله دستگاه ICP اندازه گیری شد. با افزایش غلظت شیرابه، طول ریشه و وزن آن کاهش می یابد؛ همچنین با افزایش غلظت شیرابه پسماند شهری، تجمع کبالت به طور معنا داری افزایش یافت. به دلیل تجمع دهندگی زیاد فلز سنگین و زنده مانی گیاه وتیور در غلظت 45 درصد، توصیه می شود که این گیاه در محل دفن زباله ها کشت گردد.

وتیور؛ پسماند شهری؛ فلز سنگین؛ گیاه پالایی؛ کبالت