الهه زلقی - کارشناس ارشد آلودگی های محیط زیست ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان ، باشگاه پژوهشگران جوان ، اهواز ، ایران
غلامرضا گودرزی - عضو هیئت علمی علوم پزشکی جندی شاپور اهواز – عضو مرکز تحقیقات و فناوری های زیست محیطی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز
محمد حیدری فارسانی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط دانشگاه جندی شاپور اهواز - عضو انجمن بهداشت محیط ایران
محمدجواد محمدی - دانشجوی دکتری بهداشت محیط دانشگاه جندی شاپور اهواز - عضو انجمن بهداشت محیط ایران

مقدمه : بر اساس نتایج تحقیقات ارتباط تنگاتنگی بین تغییرات روزانه ی غلظت های ذرات معلق هوای آزاد و مرگ و میر ناشی از بیماریهای قلبی- عروقی و واکنش های زود رس فیزیولوژیکی وجود دارد . بوشهر از استان‌های جنوبی ایران است که در حاشیه خلیج فارس قرار دارد. مهمترین عامل آلودگی هوا در بوشهر گردوغبار میباشد که خطرات زیادی را برای ساکنین شهر به دنبال دارد .روش کار : هدف از این تحقیق برآورد مرگها و بیماری های قلبی و تنفسی منتسب به آلاینده PM10 در سال1391است. بنابراین در مرحله اول غلظت آلاینده PM10در سال1391 با استفاده از دستگاه GRIMM اندازه گیری گردید. همچنین پارامترهای دما و فشار از طریق نرم افزار(WWW.MSN.COM) ساعت به ساعت قرائت و ثبت گردید . در مرحله بعد این داده ها توسط نرم افزار EXCEL پردازش گردید و به مدل AIR Q داده شد. یافته ها : نتایج نشان داد که میانگین غلظت سالیانهPM10 معادل 1579.55 میکروگرم بر متر مکعب بوده و غلظت این آلاینده در زمستان معادل 2500 میکروگرم بر مترمکعب سنجیده شده که نسبت به تابستان دارای بیشترین غلظت بوده است . نتایج حاصل از مدل نشان داد که تعداد موارد مرگهای قلبی و تنفسی منتسب به آلاینده PM10 موجود در هوای شهر بوشهر در سال 1391 به ترتیب 188و 34 نفر و تعداد موارد بیماری قلبی و تنفسی ( مراجعین سرپایی ) منتسب به آلاینده PM10 در سال 1391 به ترتیب 181و 476 نفر بوده است .بحث و نتیجه گیری : تعداد تجمعی موارد مرگ قلبی نسبت به سال 1389 ، 66 نفر فوتی افزایش داشته است . بیشترین تعداد روز تماس با 10 PM در فاصله غلظت بیشتر از 400 میکروگرم در مترمکعب بوده و بیشترین تعداد موارد مرگ قلبی عروقی نیز (150 نفر) مربوط به همین رده ی غلظت بوده است. تعداد تجمعی موارد مرگ تنفسی ناشی از 10 PM، نسبت به سال 1389 ، 11 مورد مرگ افزایش داشته است. 80 درصد این مرگ در روزهای با غلظت بیشتر از 400 میکروگرم در متر مکعب به وقوع پیوسته است . تعداد تجمعی موارد بیماریهای قلبی نسبت به سال 1389 ، 62 نفر افزایش داشته است . تعداد تجمعی موارد بیماریهای تنفسی منتسب به ذرات معلق نسبت به سال 1389 ، 166 نفر افزایش داشته است و با افزایش هر 10 میکروگرم بر متر مکعب غلظت ذرات معلق خطر مرگ قلبی ، مرگ تنفسی ، بیماری قلبی و بیماری تنفسی به ترتیب 0/8 % ، 2/1 % ، 9/0 % و 8/0 % افزایش یافته است. بالاتر بودن درصد بیماری و مرگ منتسب در بوشهر در سال 1391 میتواند به دلیل میانگین بالاتر 10PM و یا شاید تداوم روزهای با غلظت بیشتر در مقایسه با سال 1389 باشد.

شهر بوشهر – ذرات معلق کمتر از ده میکرون – مرگ قلبی – بیماری تنفسی – مدل AIR Q