سینا دوستی
احمد جنیدی جعفری
علی اصغر نجف پور

در سال های اخیر کلانشهر تهران به دلیل رشد بیش از حد جمعیت ، افزایش زیاد وسایل نقلیه و تجمع شدید صنایع با بحران زیست محیطی گوناگون ازجمله آلودگی هوا دست به گریبان است. بر این اساس ، پایش آلودگی هوا به منظور تدوین برنامه های کنترل و مهار آن ، ضروری به نظر می رسد. هدف از این تحقیق، مطالعه روند تغییرات پنج آلاینده معیار آلودگی هوا در کلانشهر تهران در طی سال های 1381- 1391 است.مواد و روش ها:این مطالعه از نوع توصیفی تحلیلی می باشد. در این تحقیق، بر اساس داده های و غلظت های لحظه ای دریافتی از مرکز کنترل کیفت هوای شهر تهران، روند تغییرات پنج آلاینده معیار( CO، NO2،SO2، PM10 و O3 ) هوای شهر تهران در بازه زمانی 1381- 1391با افزارهای EXCEL وSPSS مورد تحلیل قرارگرفت. سپس در جداول جداگانه روند کیفیت بهداشتی هریک از آلاینده ها درگروه های پاک،سالم،ناسالم،بسیار ناسالم و خطرناک طبقه بندی گردید.نتایج و بحث :در این مطالعه مشخص شد که سال به سال بر مقادیرغلظت آلاینده ذرات معلق کمتر از 5/2 میکرون افزوده می گردد و می توان آلاینده مذکور را آلاینده مسئول افزایش شاخص استاندارد آلودگی هوا در طی سال های اخیر در کلانشهر تهران دانست. همچنین از دیگر نتایج مهم این تحقیق می توان به روند کاهشی آلاینده منوکسید کربن در طی سنوات مورد مطالعه اشاره نمود و مهم ترین دلیل این مسئله را می توان ارتقائ تکنولوژی خودروهای ساخت داخل و خروج خودروهای فرسوده و الزام به انجام معاینه فنی وسایل نقلیه طی چند سال اخیر عنوان نمود.نتیجه گیری:با توجه به نتایج تحقیق می توان گفت کیفیت هوای کلانشهر تهران از وضعیت استاندارد فاصله داشته و به منظور رسیدن به وضعیت مطلوب کیفیت هوا ، راهکارهای کاهش و کنترل آلودگی هوا بایستی با جدیت بیشتری پیگیری شود.

آلودگی هوا، آلاینده های معیار،کلانشهر تهران