مهدی مختاری - عضو هیئت علمی و استادیار دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی یزد ،ایران
زهره خردپیشه - دانشجو دکتری بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی یزد و عضو مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی در ارتقای سلامت خلیج فارس
لیدا رفعتی - دانشجو دکتری بهداشت محیط ،دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی یزد ،ایران

مقدمه و اهمیت موضوع: افزایش جمعیت در سه دهه اخیر و توسعه صنایع جهت رفع نیازهای آنها منجر به افزایش پسماندهای صنعتی شده است .پسماند تولیدی از فعالیتهای صنعتی سهم بزرگی از کل آلودگی محیط زیست را تشکیل می دهد ،لذا وجود برنامه های جامع مدیریت صحیح و اصولی پسماند صنعتی از اهمیت بسزایی برخوردار است .مواد و روشها: در این مطالعه جهت بررسی وضعیت فعلی مدیریت پسماند صنعتی در ایران از روش مطالعه مروری استفاده شد. و مقالات تحقیقی نوشته شده در مورد پسماند صنعتی در شهرهای تهران ،مشهد ،بیرجند ،همدان ،رشت ،بروجن ،یزد ،گلستان ،چهارمحال و بختیاری و سنندج مورد بررسی قرار گرفت . نتایج و بحث: نتایج نشان داد که میزان تولید زباله های صنعتی در ایران روز به روز به دلیل صنعتی شدن در حال افزایش است . این مقادیر در سال 90 در مشهد 180 تن در روز و در تهران 124 تن در روز بوده است .درصد پردازش و بازیافت این زباله ها بسیار کم و در حدود 30 % بوده و نزدیک 70 % زباله های صنعتی تولیدی از طریق دفن (بهداشتی و غیر بهداشتی) دفع می گردند.نتیجه گیری: با توجه به افزایش صدور جواز های صنعتی که در سال 90 بیشترین مقدار را به ترتیب در آذربایجان شرقی 2046 فقره ، فارس 1671 فقره ،یزد 957 فقره ،خراسان رضوی 1082 فقره ،اصفهان 868 فقره داشته است ، حجم پسماند صنعتی روز به روز رو به افزایش است . در این زمینه قانون به روشنی ذکر گردیده است ،بر اساس ماده 7 و با توجه به ماده 11 قانون مدیریت پسماندها ،نظارت بر اجرای ضوابط و روشهای مربوط به مدیریت اجرایی پسماندهای صنعتی و معدنی را بر عهده وزارت صنایع و معادن می گذارد و مدیریت اجرایی پسماندهای صنعتی و ویژه که به عهده تولید کننده است باید تحت نظارت این وزارتخانه می باشداما این درحالی است که متاسفانه مدیریت مناسبی روی دفع ،پردازش و بازیافت این ز باله ها وجود ندارد. شاخص جهانی EPI (عملکرد زیست محیطی ) در سال 2012 میلادی در حالی منتشر شد که ایران در میان 132 کشور جهان با 32 پله سقوط نسبت به سال 2010 میلادی در رتبه 114 جهان قرار گرفت .

مدیریت پسماند- ESI (شاخص پایداری محیط زیست )- EPI (شاخص عملکرد محیط زیست)- پسماند صنعتی- بازیافت