سمانه اکبرزاده - دانشجوی دوره دکترای شیمی تجزیه دانشگاه فردوسی مشهد، کارمند شرکت آب و فاضلاب روستایی خراسان
سارا کلاهی اهری - کارشناس ارشد شیمی تجزیه، کارمند شرکت آب و فاضلاب روستایی خراسان رضوی

مقدمه و اهمیت موضوع: کادمیوم یکی از خطرناکترین فلزات سنگین می باشد که منجر به مسمومیت کلیه، سرطان لوزالمعده و رشد تومور مغزی می شود و بعنوان یک آلاینده سمی در منابع آبی و ... یک مشکل جدی در محیط زیست می باشد. اندازه گیری مقادیر بسیار اندک آن از اهمیت خاصی برخوردار است. در این تحقیق از روش میکرواستخراج پراکنش حلال به کمک حلال پراکنده ساز و به دنبال آن جامد سازی حلال با کاهش دما مقادیر بسیار اندک کادمیوم در سطح ppt قابل جداسازی می باشد. مواد و روشها: کلیه محلول ها و مواد از شرکت Merckخریداری شده است. اندازه گیری کادمیوم به کمک دستگاه جذب اتمی 7000 Shimadzu به روش کوره گرافیت انجام پذیرفت.در این مطالعه میزان کادمیوم به روش جامد سازی حلال پراکنده شده 1- دودکانول، لیگاند کمپلکس دهنده و استون بعنوان حلال پراکنده ساز اندازه گیری گردید و پارامترهای موثر بر فرایند بهینه شد و برای آب های زیرزمینی و آب شیر مورد استفاده قرار گرفت.نتایج و بحث: پارامتر های مختلف موثر بر روش آزمون مورد ارزیابی قرار گرفت و در نتیجه آن pH=6 و 2/0% لیگاند، 40 میکرولیتر حلال استخراج کننده، 1 میلی لیتر حلال پراکنده ساز و حجم نمونه 7 میلی لیتر بعنوان شرایط بهینه برای ادامه کار انتخاب شد. تحت این شرایط فاکتور تغلیظ 302 بدست آمد. حد تشخیص روش و تکرار پذیری به ترتیب 0.1ppt و 5.1% محاسبه گردید. نتیجه گیری: با کمک یک روش سریع، ساده، ارزان و تکرار پذیر می توان مقادیر بسیار اندک کادمیوم را اندازه گیری و جداسازی نمود. این روش برای آب های زیرزمینی و آب شیر نتایج قابل قبولی را ارائه می دهد.

کادمیوم، جامد سازی پراکنشی، آب آشامیدنی، 1-دودکانول، استون