احمدرضا یزدانبخش - دانشیار بهداشت محیط، عضو هیئت علمی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
مهدیه سردار - کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط، گروه بهداشت محیط، دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی لرستان
امیر شیخ محمدی - کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط، عضو هیئت علمی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی لرستان
رضوان رحمانیان - دانشجوی کارشناسی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی لرستان

مقدمه و اهمیت موضوع: رنگهای آزویکی ازآلاینده های مهم موجوددرفاضلاب صنایع نساجی ورنگرزی می باشند. این رنگهاعلاوه بردادن رنگ نامطلوب به آب، دارای پتانسیل جهش زایی وسرطانزایی درافرادمی باشند. این مطالعه باهدف بررسی امکان استفاده ازمیوه درخت کاج به عنوان یک جاذب ارزان قیمت درحذف رنگ آزوی اسیدزرد 36 ازمحلولهای آبی صورت گرفته است.مواد و روشها: آزمایشات درمقیاس آزمایشگاهی وبصورت ناپیوسته انجام شد. تاثیرمتغیرهای موثردرفرایندحذف رنگ آزوی اسیدزرد 36 ،ازجملهpH، مقدارجاذب، غلظت اولیه رنگ آزوی اسیدزرد 36 وزمان تماس بررسی شد. علاوه براین فرایند واجذب نیزجهت استفاده مجدد مورد مطالعه قرارگرفت. خصوصیات سطحی میوه درخت کاج بااستفاده ازمیکروسکوپ الکترونی پویشی ارزیابی گردید. ایزوترم(لانگمویروفروندلیچ ودابینین- رادشکویچ) وسینتیک جذب(درجه اول کاذب،درجه دوم کاذب ونفوذداخل ذره ای) برای ارزیابی داده هامطالعه شدند.نتایج و بحث: حداکثرراندمان حذف درpH 5، دزجاذب 7/0گرم درلیتروزمان تعادل 20دقیقه، بدست آمد. نتایج نشان دادکه جذب سطحی رنگ آزوی اسیدزرد 36 برروی میوه درخت کاج ازایزوترم لانگمویر (99/0=R2) پیروی می کند.همچنین مطالعات سینتیکی همبستگی بیشتری رابامعادله درجه دوم کاذب (96/0=R2) نشان داد.نتیجه گیری: برمبنای نتایج حاصل ازاین مطالعه می توان اظهارنمودکه میوه درخت کاج می تواندبه عنوان یک جاذب ارزان قیمت ومناسب درحذف رنگ آزوی اسیدزرد 36 ازمحلولهای آبی مورداستفاده قرارگیرد.

جذب، رنگ آزوی اسیدزرد 36، محلولهای آبی، ایزوترم، سینتیک