نیره نعیمی - مربی عضو هیات علمی گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، بجنورد، ایران
آمنه توانگر - دانشجوی کارشناسی مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، بجنورد، ایران
هاجر علیزاده - دانشجوی کارشناسی مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، بجنورد، ایران
رضا قربانپور - کارشناس آزمایشگاه گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، بجنورد، ایران

آب یکی از نیازهای اساسی و اولیه ی هر موجودی است و بدون آن حیات معنایی نخواهد داشت. با توجه به اینکه در شهر بجنورد تأمین آب آشامیدنی از 18 حلقه چاه با سختی بالا تأمین می شود تمایل روز افزون مردم را به استفاده از دستگاه های تصفیه آب بیشتر نموده است بنابراین تحقیق حاضر با هدف بررسی عملکرد این دستگاه ها و مقایسه آب خروجی با استاندارد های ملی می باشد.مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی تحلیلی از شیر ورودی و خروجی 6 دستگاه فعال تصفیه آب به روش اسمز معکوس در سطح شهر بجنورد به مدت 4 ماه (هر ماه یک نمونه) از اسفند 91 لغایت خرداد ماه 92 نمونه برداری انجام گرفت. در مجموع 48 نمونه آب جهت انجام آزمایشات میکروبی، فیزیکی و شیمیایی از شاخص های کل کلیفرم ها، کلیفرم مدفوعی، شمارش بشقابی باکتری های هتروتروف، کلستریدیوم پرفرژنس، سختی کل، کدورت، فلوئور، فسفات، کلرور، سدیم، نیترات، سولفات، هدایت الکتریکی، pH و TDS برداشته شد. کلیه ی آزمایشات بر اساس کتاب استاندارد متد انجام و با استاندارد های ملی ایران مقایسه گردید. جهت آنالیز آماری نیز از شاخص های مرکزی میانگین، انحراف معیار و آزمون آماری T زوجی با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS18 استفاده شد.نتایج و بحث: نتایج نشان داد که این دستگاهها قادر به حذف سختی کل، TDS، کدورت، هدایت الکتریکی، فلوراید، کلرور، سدیم، نیترات، سولفات و فسفات به ترتیب به میزان 8/75، 02/72، 4/54، 7/72، 4/71، 3/76، 9/66، 6/55، 7/71 و 2/27 درصد و کاهش 6/69% هدایت الکتریکی می باشند که بجزء فلوراید در مورد بقیه پارامترها تقریباً در حد مطلوب قرار دارد. میانگین غلظت pH در آب خروجی نیز 02/7 واحد بود. آنالیز داده های ورودی و خروجی با استفاده از آزمون t زوجی نیز نشان دهنده تفاوت معنی دار این پارامترها (p<0.05 ) می باشد. از نظر شاخص های میکروبی در آب خروجی از دستگاه ها در مجموع در 3/8% نمونه ها آلودگی به باکتریهای هتروتروف بیشتر از رنج استاندارد بودند. 7/41% نمونه ها آلوده به باکتری های کلیفرم و 100% نمونه ها آلوده به کلستریدیوم پرفرژنس بودند. در هیچ یک از نمونه ها آلودگی به کلیفرم مدفوعی مشاهده نشد. نتیجه گیری: تصفیه آب در دستگاه های آب شیرین کن باعث کاهش املاح و بهبود طعم آب می گردند اما کمبود یا افزایش پاره ای از آنها منجر به ایجاد بیماری های مختلفی می شوند که به منظور حفظ سلامت مصرف کنندگان بایستی در حد مطلوب نگه داشته شوند.

کیفیت آب، آب شیرین کن، اسمز معکوس، بجنورد