حسینعلی اصغرنیا - عضو هیئت علمی، دانشگاه علوم پزشکی بابل
حسن اشرفیان امیری - متخصص داخلی، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بابل
سیمین موعودی - پزشک عمومی، کارشناس EDC دانشگاه علوم پزشکی بابل
محسن میرزایی - کارشناس بهداشت محیط، معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بابل

مقدمه و اهمیت موضوع: شهرستان بابل دارای انواع صنایع غذایی بوده که در این صنایع آب برای اهداف مختلف مصرف و نهایتاً بخش قابل توجهی از آن به فاضلاب تبدیل می گردد که تصفیه این فاضلاب ها به منظور پیشگیری از بروز اثرات زیست محیطی لازم و ضروری است که با توجه به اهمیت موضوع در تحقیق حاضر مدیریت فاضلاب صنایع غذایی شهرستان بابل مورد بررسی قرارگرفت. مواد و روشها: نوع مطالعه در این پژوهش توصیفی مقطعی بوده و تعداد 18 کارخانه صنایع غذایی انتخاب شدند ، آنگاه پرسشنامه ای که در بردارنده اطلاعات لازم در خصوص مصرف آب و تولید فاضلاب بود تهیه و پس از مراجعه به صنایع منتخب با انجام مصاحبه و مشاهده وضعیت موجود جمع آوری گردیده و با نرم افزار آماری spss مورد پردازش قرار گرفت.نتایج و بحث: مطابق با نتایج حاصل از تحقیق در کلیه صنایع بررسی شده آب مصرفی از شبکه شرب یا چاههای خصوصی تامین می شود که با انجام تصفیه و یا بدون آن به مصارف مختلف می رسد . در صنایع بررسی شده در مجموع 18 واحد ، 8 واحد چاه جاذب ( 44% ) ، 5 واحد سپتیک تانک ( 28% ) 4 واحد لجن فعال ( 22% ) و یک واحددفع رودخانه (6% ) وجود دارد که متاسفانه 78% از صنایع بررسی شده فاقد تصفیه خانه فاضلاب بوده و یک مورد از تصفیه خانه های فاضلاب موجود نیز عملاً راهبری مناسب ندارد. پساب حاصل از سپتیک تانک ها در اغلب موارد بدون کلرزنی وارد محیط می شدند .نتیجه گیری: با توجه به نتایج تحقیق مشخص می گردد که وضعیت مدیریت فاضلاب در صنایع غذایی بررسی شده مطلوب نبوده و با وضعیت بهینه فاصله قابل توجهی وجود دارد . از جمله دلایل این امر عدم وجود فرهنگ زیست محیطی و ضعف اعتقاد به توسعه پایدار، عدم موفقیت تصفیه خانه های موجود، همچنین نحوه نظارت و برخورد سازمانهای مسئول از جمله سازمان حفاظت محیط زیست می باشد که لازم است با برنامه ریزی صحیح نسبت به رفع مشکل بهینه سازی وضعیت اقدام نمود .

صنایع غذایی ، فاضلاب ، دفع ، شهرستان بابل