زهرا قیطانچی - کارشناس بهداشت محیط، مرکز بهداشت استان آذربایجان شرقی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز
موسی حسام - کارشناس ارشد مهندسی عمران- مهندسی محیط زیست، مرکز بهداشت استان آذربایجان شرقی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز
محمد قنبری قوزیکلی - دانشجوی دکتری PhD مهندسی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی تهران

مقدمه و اهمیت موضوع: همه ساله در بسیاری از مراکز بهداشت، درصدی از آمار مبتلایان به بیماریهای انگلی را صاحبان صنوفی تشکیل می دهند که جهت صدور کارت معاینه پزشکی، فرآیند معاینه و انجام آزمایشات مدفوع را طی می‌کنند. نتایج آزمایشات و معاینات مربوط به اخذ این کارتها زمانی قابل استناد و پیگیری خواهد بود که روال انجام معاینات پزشکی، آزمایشات و تناوب زمانی آنها بصورت صحیح انجام گیرد. فلذا رعایت روند صحیح صدور کارت معاینه پزشکی از اهمیت خاصی برخوردار بوده و در پژوهش حاضر این روند در استان آذربایجان شرقی در سال 1391 بطور جامع مورد ارزیابی قرار گرفته است.مواد و روشها: داده های مربوط به این بررسی با استفاده از پرسشنامه با پایایی و روایی معتبر و از طریق انجام مصاحبه با 354 نفر از کارکنان و متصدیان اماکن در سطح استان آذربایجانشرقی استخراج،آنالیز و تحلیل گردید. نمونه ها بصورت تصادفی و با استفاده از فرمول نمونه گیری استاندارد انتخاب شدند.نتایج و بحث: نتایج این بررسی نشان می دهد که بیش از 92 درصد متصدیان و کارکنان اماکن از مدت اعتبار و 62 درصد آنان از مراحل صدور معاینه پزشکی آگاهی کامل دارند. 36 درصد متصدیان برای تمدید کارت معاینه پزشکی خود مراجعه نداشته و پس از اعلام و تذکر کارشناس بهداشت محیط محل به آن اقدام نموده اند. حدود 20 درصد متصدیان بر خلاف روال صحیح ( مراجعه به پزشک)، پس از دریافت چک لیست ارزیابی مستقیماً به آزمایشگاه مراجعه نموده اند. تنها 44 درصد مراجعین به پزشک بطور کامل معاینه شده و از سوابق بیماری آنان سئوال گردیده است. 15 درصد مراجعین برای آزمایش انگلی مدفوع، برخلاف روال صحیح (3 نوبته) یک یا دو نوبت مورد آزمایش قرار گرفته اند. حدود 7 درصد متصدیان پس از دریافت نتیجه آزمایش بدون مراجعه به پزشک مستقیماَ از واحد بهداشت محیط کارت معاینه پزشکی خود را دریافت کرده اند. 15 درصد افرادی که به علت آلودگی انگلی دارو دریافت نموده اند پس از اتمام مصرف داروها بدون انجام آزمایش مجدد کارت خود را دریافت نموده اند.نتیجه گیری: با توجه به عدم مراجعه به موقع برای تمدید کارت معاینه پزشکی، لزوم توجیه اهمیت موضوع و ارائه آموزش های لازم توسط بازرس بهداشت محیط منطقه و آموزشگاه های بهداشت اصناف احساس می گردد. اگرچه یکی از آزمایشات مهم در فرایند صدور کارت معاینه پزشکی، آزمایش انگلی می باشد ولی با توجه به ماهیت کار متصدیان امکان بررسی سایر بیماریها از جمله بیماریهای پوستی، ریوی و غیره مستلزم معاینه کامل و سئوال از سوابق بیماری است که بایستی پزشکان به این مهم توجه نمایند.

کارت معاینه پزشکی، متصدیان، آذربایجان شرقی، آزمایش انگلی مدفوع