آناهیتا رشتیان - استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد
آفاق تابنده ساروی - استادیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد

با توجه به اینکه جادهها به عنوان یکی از شاخصه های توسعه پایدار به حساب می آیند و بخش اعظمی از جاده های روستایی کشور را جاده های آسفالته روستایی تشکیل می دهند مطالعه تأثیر این جاده ها بر اکوسیستم های مرتعی اهمیت زیادی دارد. به منظور اندازه گیری درصد پوشش، تولید، تراکم و اهمیت نسبی گیاهان حریم اطراف جاده و مراتع دور دست از پلات یک متر مربعی با توجه به تیپ گیاهی و یکنواختی پوشش در نظر گرفته شد 30 پلات در هر دو منطقه مورد بررسی به طور تصادفی در طول 10 کیلو متر از جاده آسفالته روستایی مراتع پیشکوه علی آباد یزد مستقر گردید. نتایج نشان می‌دهد که ایجاد جاده آسفالته روستایی باعث تغییر ترکیب گیاهی ، تولید و درصد پوشش گردیده به طوری که باعث کاهش تولید، در صد پوشش در مراتع حریم جاده شده است و اهمیت نسبی گونه های بوته ای در منطقه حریم جاده کاهش یافته است در حالی که اهمیت نسبی گونه های گندمی افزایش یافته و این شکل رویشی نقش تعیین کننده ای در ترکیب گونه ای مناطق حریم جاده داشته است. با کاهش درصد پوشش و تراکم همچنین کاهش بوته ای ها و گیاهیان چند ساله مراتع حریم جاده به فرسایش بادی حساسیت بیش تری پیدا کرده و پیشنهاد می گردد به علت تأثیر منفی جاده بر روی پوشش گیاهی مناطق حریم جاده و به جهت کنترل فرسایش بادی، احداث جاده های روستایی با عملیات احیا متناسب با شرایط منطقه صورت گیرد.

جاده آسفالته؛ شکل رویشی؛ اهمیت نسبی؛ فرسایش بادی