معصومه احمدی پری - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران
منصوره مهدوی - کارشناسی ارشدبرنامه ریزی ومدیریت محیط زیست

پسماندهای صنعتی به کلیه پسماندهای ناشی از فعالیت های صنعتی و معدنی و پسماندهای پالایشگاهی صنایع گاز،‌نفت و پتروشیمی و نیروگاهی و امثال آن گفته می شود از قبیل براده ها، سرریزها و لجن های صنعتی . مفهوم پسماندهای صنعتی دامنه‌ای گسترده داشته و دربرگیرنده کلیه موادی است که به جز فرآورده های اصلی در یک فرآیند، تولید می شوند. در این مقاله سعی خواهیم کرد در مورد مواد زائد صنعتی، توضیحات کاملی در ارتباط با شرایط بازیافت فعلی، فرایندهای موجود و سیستم های بازیافت پیشنهادی برای ارتقاء بهره‌وری آن را ارائه دهیم و مروری بر روش ها و فرایندهای بازیافت ضایعات غذایی پروتئین‌دار، فرآیند تولید پودر ضایعات، بازیافت ضایعات غذایی فسادپذیر، تهیه کمپوست، بازیافت انرژی حرارتی، ضایعات سلولزی تولید کاغذ و مقوا، ضایعات آرد و نان ، ضایعات نساجی، فلزات (آهنی و غیرآهنی)، زایدات ویژه و موارد دیگر خواهیم داشت. نکته‌ای که در ضمن بررسی های انجام شده درباره بازیافت مواد زائد صنعتی قابل توجه می‌باشد این است که در کشور معمولاً برای ضایعاتی که با یک فرآیند ساده به مواد مفید تبدیل شوند یا ارزش اقتصادی بالایی پس از تبدیل دارند، علاقه‌مندی در جمع‌آوری و بازیافت آن توسط گروه های خاصی، ایجاد می‌شود. در برخی موارد نیز بالا بودن هزینه‌های اولیه برای بازیافت یا عدم آگاهی و علم به فرایند تبدیل مواد، از بسیاری از مواد زائد استفاده بهینه نشده و این مواد معمولاً دفع یا به مصارف خیلی سطح پایین می‌رسند. تولید و مصرف بی رویه کنترل شده و حفاظت از منابع طبیعی و به موازات آن بازیافت باید به عنوان یک ضرورت در سیستم مدیریت مواد زائد صنعتی مطرح گردد.

پسماند صنعتی- مدیریت- بازیافت- محیط زیست