علی اصغر زارعی - زیست کارشناس ارشد محیط - زیستگاهها و تنوع زیستی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
شیوا پیروی لطیف - کارشناس محیط زیست شهرداری منطقه ۲ تهران
محمدهادی حیدرزاده - تهران مدیرکل ستاد محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری
علی باقرپورپرشکوه - مدیر گروه پسماند و مبارزه با آفات شهری ستاد یط زیست و توسعه پایدارشهرداری تهران

موش قهو هاییRattus norvegicusمشخصه معمول سیمای شهری است که در ارتباط بابحث سلامت شهری و پیامد های زیست محیطی منفی شناخته می شود. این گونه در حال حاضر مهمترین معضل شهر های بزرگ چون تهران است و روز به روز گستره پراکنش آن درحال افزایش است. در مناطق مختلف دنیا از شیو ههای متفاوتی برای کنترل جمعیت این حیوان استفاده می شود در این برنامه ها از انواع روش های خطرناک مسموم سازی تا روش های بهینهمدیریت زیست محیطی استفاده می شود. استفاده ازجونده کش هایی که بر علیه سیستم انعقاد خون عمل م یکنند در طولانی مدت باعث بروز مقاومت در جمعیت هدف می شود، همچنینپخش این مواد در محیط ممکن است توسط گونه های غیر هدف مثل پرندگان، پستانداران کوچک و حتی انسان استفاده شود و باعث بروز مسمو میت گردد. نتایج مطالعات اخیر ازجایگزینی شیوه های مدیریت محیط زیست موش قهو هایی به جای استفاده از آفت کش ها خبرمی دهد که دربردارنده طرح پیشگیرانه در مقیاس های مختلف است و باید بر اساس رویکردجامع و راهبردی مثل اولویت برنامه های پیشگیرانه نسبت به برنامه های واکنشی انجام شود. اقدامات پیشگیرانه در بردارنده رویکرد مدیریت یکپارچه آفت که ترکیبی از طر حهای بلندمدت با زمان بندی مشخص، مدیریت داده و تهیه نقش ههای مناطق آلوده در مناطق شهری،همکاریهای دوجانبه بین شهرداری و شرک تهای خصوصی کنترل آفات، سازما نها و نها دهای غیر دولتی NGOS ) و گروههای مردمی است.

موش قهو هایی،(Rattus norvegicus) مدیریت تلفیقی، آفت شهری،برنامه کنترلی