زهرا ضمیرایی - کارشناس ارشد شیمی آلی، پژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی
محمدرضا پناهنده - عضو هیات علمی جهاد دانشگاهی، پژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی
حبیب فتحی دخت - کارشناس ارشد علوم محیط زیست، پژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی

یکی از مهمترین کاربردهای فناوری نانو در محیط زیست، تصفیه آلاینده های آب های زیرزمینی با نانوذرات آهن است که بازده و راندمان قابل توجهی دارد. با توجه به گستره آلاینده های زیست محیطی به ویژه حضور ترکیبات آلی کلردار و فلزات سنگین در آبهای زیرزمینی ناشی از فعالیت های صنعتی می توان از نانوذرات آهن و نیز نانوذرات دو فلزی آهن – نیکل و آهن – پالادیوم جهت رفع این آلودگی ها استفاده نمود. نانوذرات می توانند به عنوان عامل کاهنده و کاتالیزور در پاکسازی تعداد زیادی از این آلاینده ها، عمل کنند. از دیگر مزایای استفاده از نانوذرات در پاکسازی، تولید محصولات بی خطر برای محیط زیست یا محصولات با قابلیت تحمل بالا می باشد.همچنین برخلاف روشهای رایج انتقال آب زیرزمینی آلوده به سطح برای پاکسازی، این فناوری این امکان را می دهد که پاکسازی در محل آلودگی انجام شود. سطح ویژه بالای این نانوذرات نسبت به حجم آنها می تواند منجر به واکنش پذیری بیشتر با آلاینده های محیطی شده و با جذب فعال آنها را تخریب کند. این مقاله با رجوع به تحقیقات علمی و عملی که در جهان انجام شده، نشان می دهد که استفاده از این مواد از پتانسیل بسیار خوبی برای رفع آلودگی آب های زیرزمینی برخوردار بوده ونسبت به روش های موجود آسان تر، اثرگذار تر و منسجم تر می باشد.

نانوذرات آهن، آب های زیرزمینی، پاکسازی، فلزات سنگین