محمد رضائی پور - دانشجو کارشناسی ارشد جنگلداری دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس
مازیار سلیمانژاد - دانشیار گروه جنگلداری دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس
عبدالصاحب بازیار - کارشناس اداره کل حفاظت محیط زیست استان ایلام
مسعود طبری کوچکسرایی - کارشناس اداره کل حفاظت محیط زیست استان ایلام

دارواش ها گروهی متنوع و جذاب از گیاهان نهاندانه هستند که انگل درختان محسوب می شوند. شاخ برگ آنها مورد تعلیف دام توسط دامداران قرار می گیرد. جهت بررسی تاثیر دارواش در تغذیه گاوهای شیرده، این آزمایش با تعداد 3 راس گاو به مدت 12 روز در قالب یک طرح کاملا تصادفی با دو جیره غذایی و 3 تکرار به اجرا درآمد. جیره های غذایی حاوی 0 و 95 درصد دارواش (به همراه 5 درصد کاه) بودند. رکورد برداری از مقدار شیر تولیدی دو روز در میان مجموع شیر تولیدی صبح و عصر و یک نمونه 200 سی سی از شیر انجام می گرفت. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها (05/0 > p) نشان دادند که میانگین تولید شیر روزانه برای جیره 0 و 90 درصد به ترتیب 013/3 و 075/3 کیلوگرم و برای چربی شیر به ترتیب 994/1 و 057/3 درصد و برای پروتئین شیر به ترتیب 862/2 و 424/3 درصد و برای ماده خشک شیر به ترتیب 106/11 و 234/12 درصد و برای pH شیر به ترتیب 602/6 و 65/6 درصد بدست آمد. میانگین نمونه شاهد و تیمار از نظر مقدار تولید شیر روزانه و pH اختلافی با یکدیگر نداشته (05/0 < p)، اما میانگین چربی و پروتئین و درصد ماده خشک تفاوت معنی داری مشاهده شده (025/0 > p). با توجه به نتایج بدست آمده می توان از دارواش به عنوان مکمل ماده غذایی در تغذیه گاوهای شیری به خصوص در فصل زمستان که میزان علوفه کاهش می یابد، درنظر گرفته شود.

دارواش، انگل، تغذیه، ماده خشک، چربی، پروتئین