محمود مهرافروز مایوان - دانشجوی کارشناسی ارشد حشره شناسی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
معصومه شایان مهر - استادیار گروه گیاهپزشکی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

پادمان (Hexapoda: Collembola) از راسته ی بندپایان ه ستند و یکی از موفق ترین موجودات روی کره زمین می باشند و تقریباً در تمام زیستگاهها یافت می شوند. خاک یکی از مهمترین زیستگاههای آن ها است. حشرات خاکزی تاثیر فراوانی بر ماده آلی و عناصر غذایی خاک می گذارند و تجزیه لاشریزه نیز به وجود آنها وابسته است. از نظر جغرافیای گیاهی جنگل های شمال ایران در منطقه رویشی هیرکانی قرار دارند. سطح رویشی ناحیه هیرکانی به دلیل داشتن آب و هوای معتدل و مرطوب و خاک مناسب دارای ظرفیت تولیدی بالایی است. تعیین تنوع و تغییرات جمعیت حشرات به مدت یک سال با ن مونه برداری از خاک جنگل سمسکنده واقع در شهرستان ساری استان مازندران به صورت استوانه ای با سطح مقطع 20 سانتی متر مربع تا عمق 10 سانتی متری خاک شامل خاکبرگ (4-0 سانتی متر)، 7-4 و 10-7 سانتی متر، به طور ماهانه انجام شد و حضور پادمان در لایه های خاک مقایسه شد. تنوع زیستی پادمان در لایه های مختلف خاک با استفاده از شاخص تنوع شانون محاسبه شد. بر اساس نتایج تحقیق حاضر بیشترین میزان تنوع در لایه ی خاکبرگ و در فصل زمستان مشاهده شد و کمترین میزان تنوع را لایه ی 7-4 سانتی متر در فصل تابستان به خود اختصاص داده است. به طور کلی تنوع و تغییرپذیری اجتماع پادمان خاکزی در لایه های بالایی خاک از لایه های پایینی بیشتر بود که باید در مدیریت حفاظت تنوع زیستی جنگل مورد توجه قرار گیرد.

پادمان، جنگل هیرکانی، تنوع زیستی، لایه های خاک