سارا صمیمی - دانش آموخته کارشناسی ارشد ارزیابی و آمایش سرزمین، دانشکده محیط زیست دانشگاه علوم و تحقیقات خوزستان
حسین یوسفی - عضو هیات علمی دانشکده علوم و فنون نوین دانشگاه تهران
نعمت اله جعفرزاده - دانشیار دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز

مجتمع نفتی موردمطالعه واقع در پالایشگاه آبادان، بزرگترین واحد بنزین سازی به شمار می رود که در فاز سوم توسعه ی پالایشگاه احداث شده است. این تحقیق با هدف حذف، کاهش و کنترل ریسک های زیست محیطی موجود در این واحد به انجام رسیده است. به این منظور کلیه ی فعالیت ها و فرآیندهای در حال انجام این مجتمع جهت شناسایی عوامل خطر و جنبه های ریسک زیست محیطی مورد بررسی قرار گرفت در ادامه عوامل بوجود آورنده ریسک مجتمع که می تواند ارزش های محیط زیست پالایشگاه آبادان و محیط پیرامون را تحت تاثیر قرار دهد، شناسایی شده و درجه اهمیت آن مشخص گردید. پس از شناسایی عوامل به وجود آورنده ی ریسک زیست محیطی جهت غربال کردن ریسک های به دست آمده در گام نخست با هدف تعیین کیفی سطوح ریسک زیست محیطی از روش ارزیابی ریسک مقدماتی (PHA) استفاده گردید سپس با استفاده از روش EFMEA به ارزیابی تفصیلی ریسک های زیست محیطی پرداخته شد. طبق نتایج بدست آمده تعداد 57 عامل خطر در واحد بنزین سازی شناسایی شد. پس از غربال ریسک ها تعداد 21 ریسک زیست محیطی که در محدوده ی قابل قبول بودند حذف گردیدند. عدد الویت ریسک RPN برای ریسک های باقیمانده با استفاده از روش EFMEA محاسبه شد. پس از انجام مطالعات آماری مشخص شد که آن دسته از جنبه های ریسک زیست محیطی که عدد الویت ریسک آنها از 63 بیشتر است، دارای سطح بالای ریسک هستند. در ادامه برای تمامی ریسک هایی که از سطح بالایی برخوردار بودند اقدامات کنترلی متناسب با نوع فعالیت یا فرآیند پیشنهاد گردید.

ارزیابی ریسک، عدد الویت ریسک، تولید بنزین، ارزیابی ریسک محیط زیستی، تحلیل حالت شکست زیست محیطی