سیده سپیده کلانتریان - دانشجوی کارشناسی ارشد آلودگی های محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن
سامان حائری پور - استادیار گروه محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن
مهرنوش نوروزی - استادیار گروه بیولوژی دریا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن

این تحقیق در تابستان و پاییز 91 به منظور بررسی امکان معرفی دو کفه ای Mytilus edulis به عنوان اندیکاتور زیستی عنصر سرب در سواحل دریای خزر (شهرستان تنکابن) صورت پذیرفت. نمونه برداری از 5 ایستگاه انجام شد و بررسیها در بافت نرم و پوسته سخت دو کفه ای صورت گرفت. جهت استخراج فلزات از بافت های مورد مطالعه از روش هضم اسیدی و برای تعیین غلظت فلزات از دستگاه جذب اتمی مدل Perkin Elmer استفاده شد. میانگین سرب در فصل پاییز با مقدار 063/0 ± 07/0 میکروگرم بر گرم اندکی بیشتر از مقدار آن در فصل تابستان با مقدار 057/0 ± 06/0 میکروگرم بر گرم بود و همچنین غلظت سرب در ایستگاههای مختف اختلاف زیادی نداشت و فقط در ایستگاه اول کمی از سایر ایستگاهها بیشتر بود. و همچنین میانگین سرب در نمونه های آب کمتر از حد تشخیص دستگاه و در بافت سخت 005/0 ± 039/0 و در بافت نرم 036/0 ± 143/0 میکروگرم بر گرم بود. بین سرب تجمع یافته در آب و بافت های نرم و سخت همبستگی معنی داری وجود نداشت (05/0 < p) اما بین سرب تجمع یافته در بافت نرم و بافت سخت همبستگی معنی داری دیده شد (05/0 > p). با توجه به نتایج حاصل از این بررسی دو کفه ای Mytilus edulis به عنوان اندیکاتور زیستی در سواحل دریای خزر – شهرستان تنکابن – پیشنهاد نمی شود.

سرب، دو کفه ای، Mytilus edulis، اندیکاتور زیستی، تنکابن، دریای خزر