محسن رستمی - کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی و عضو استعدادهای درخشان دانشگاه آزاد اسلامی
لیلا مدیر - مربی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم انتظامی
امیرحسین الهامی - کارشناس ارشد روابط بین الملل

از یک نگاه کلی و از زاویه منافع ملی ایران، عراق یک کشور چند قومی و ساختگی و محصول سیاست خارجی دولت انگلستان است که برای حفظ تعادل قدرت در منطقه و عمدتا کنترل قدرت ایران پدید آمد. نگرانی های امنیتی ایران از همسایه غربی حتی با جابجایی حکومت بعثی را می توان در سیاست دو ستونی ایران در برخورد با مسایل عراق مشاهده کرد. بدین معنی که ایران از یک طرف به مخالفت با حمله و حضور آمریکا در عراق پرداخت و از طرف دیگر رژیم بعث و صدام حسین را سزاوار سرنگونی و تنبیه دانست. تحولات کنونی در عراق در کشورهای همسایه و سایر کشورهای عرب منطقه به طور یکسان مورد ارزیابی قرار نگرفته است. در حالی که ظهور شیعیان و کردها در عراق در جهان عرب به عنوان تهدید نسبت به هویت عربی عراق و با تاثیرات بی ثبات کننده در منطقه تلقی شده اما برداشت از این تغییرات در ایران متفاوت بوده است. خودمختاری کردها در عراق جدید فدرال نگرانی هایی برای مطالبات مشابه در میان اقلیت کرد ایرانی به وجود آورد. تحقیق حاضر سعی دارد با استفاده از روش تحلیلی - توصیفی و با استناد به منابع کتابخانه ای و با هدف بررسی تاثیر تغییر نظام سیاسی عراق بر پایداری امنیت ملی جمهوریا سلامی ایران (از نگاه استراتزی فرصت محور) به این سوالات اسخ دهد: 1 فدرالیزم در عراق چه تاثیری بر رقابت جمهوری اسلامی ایران با عراق دارد؟ 2 ثبات در عراق چه نقشی در پایداری امنیت جمهوری اسلامی ایران دارد؟ در پایان تحقیق و در پاسخ به سوالات تحقیق به این نتیجه می رسد که عراق رقیب بالقوه و منطقه ای ایران باقی خواهد ماند و در ضمن برقراری ثبات و حفظ تمامیت ارضی عراق مهمترین اصل پایدار در تامین منافع ملی ایران است و پیشنهاد می کند اگر دو کشور از مرحله استمرار تعارضات و تهدیدات امنیتی خارج شوند، می توانند اساس یک همکاری سازنده و همگرایی در جهت دستیابی به منافع ملی پایه ریزی کنند.

نظام سیاسی، امنیت ملی، استراتژی، استراتژی فرصت محور