علی اسماعیل زاده کواکی - پژوهشگر گروه جغرافیا و ممالک اسلامی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس
محمدعلی میرشکاری - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری
مینا امیری نژاد - مدرس دانشگاه پیام نور واحد نورآباد ممسنی

کودک امروزی به دلیل معماری خاص شهری و در کنار آن تربیت های خاص، کمترین میزان تعامل و برخورد را با اطرافیان دارد و متأثر از بی نظمی معماری شهری و فشارهای روانی حاصل از آن، دچار مشکلات عدیده ای است. کودکان و نوجوانان باعنوان اعضای جامعه ما با مجموعهای از خواستهها و نیازهای خاص خود، استفاده کنندگان محیط ساختگی ما میباشند. هدف مقاله حاضر، ارزیابی ویژگیها و شاخصهای شهر دوستدار کودک و تطبیق آنها از نگاه معماری و شهرسازی اسلامیمیباشد که روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانهای اسنادی و تطبیقی میباشد وسؤال پیش روی تحقیق به شرح زیر میباشد:  شاخصهای دوستدار کودک در معماری و شهرسازی اسلامی از چه جایگاهی برخوردار میباشند؟ با توجه به چارچوب نظری تحقیق، فرضیه این پژوهش بدین صورت مطرح میگردد:  به نظر میرسد با توجه به اینکه در تعالیم اسلامی نیز توجه ویژهای به دوران کودکی شده است با این وجود در طراحی فضاهای شهرها توجه چندانی به فاکتورها و شاخصهای مناسب کودکان نمیشود.نتایج نشان میدهد، محیط های شهری، فضای زندگی روزمره برای همه شهروندان است و لذا باید توانایی پذیرش کلیه افراد و گروه های سنی و اجتماعی و همچنین تأمین نیازها و خدمات رفاهی مربوط به آنها را داشته باشد. در این میان کودکان به عنوان آسیب پذیرترین اعضای جامعه نیازمند مراقبت و حساسیت بیشتری هستند. فضاهای شهری محیط های فرهنگ ساز و تاثیرگذاری هستند که در شکل گیری فضای ذهنی جامعه نقش اساسی دارند که شهرهای اسلامی هم از این قاعده مستثنی نیستند . اسلام تاکید میکند که طراحی شهرها باید به گونه ای باشد که نیاز های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تمام جامعه را برآورده سازد.

شهر دوستدار کودک، شاخصهای شهر دوستدار کودک، شهر اسلامی، معماری اسلامی، کودک