نیلوفر بهنیا - کارشناس مهندسی شهرسازی، آدرس: اصفهان، خیابان مشتاق دوم، کوچه بوذرجمهر، ساختمان آریان

زندگی و حیات موجودات گوناگون و از جمله انسان به چند عامل اساسی از جمله نور وابسته است. نور به صورت های گوناگون در حیات طبیعی و زندگی اجتماعی انسان نقش دارد. امروزه در معماری و شهرسازی نور عملکردی فراتر از روشن کردن فضا داشته و به عنوان یکی از اجزاء اصلی مورد توجه طراحان قرار می گیرد. فضاهای عمومی مهمترین بخش های شهر را تشکیل می دهند که از این میان محورهای شهری تجلی گاه حیات مدنی شهر و محل رخداد فعالیت های اجتماعی شهروندان می باشند. از این روی تلاش به عمل آمده که در راستای هدف اصلی که ارائه راهنماها والگوهای طراحی جهت نورپردازی فضاهای شهری و به طور خاص محور چهارباغ عباسی است، با شناسایی و بررسی مفاهیم روشنایی و نورپردازی و نقش و ضرورت آن به احیا و ساماندهی فضاهای شهری از طریق قواعد و استانداردهای نورپردازی پرداخته شود. در این راستا با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی وضعیت موجود در قالب مولفه ها و نظام های طراحی شهری بررسی شده و کیفیت های مختلف در این محدوده مورد ارزیابی واقع شدند. همچنین جهت تجزیه و تحلیل داده ها، از سکانس بندی ها و پهنه بندی های متفاوت در طول محور استفاده شده است. نتایج تحلیل ها حاکی از عدم وجود ایمنی و امنیت در برخی نقاط، نورپردازی نامناسب مبلمان شهری، کاهش تنوع و سرزندگی، اغتشاشات بصری و نیز عوامل منفی دیگر مرتبط با نورپردازی است که به طور کلی کمیت و کیفیت نامناسب نورپردازی و روشنایی را در محور نمایان می کند. لذا در پایان با تکیه بر نتایج و با توجه به اهداف، سیاست هایی از قبیل شاخص کردن ورودی های خیابان چهارباغ با استفاده از اصول و مبانی نور و رنگ، نورپردازی بدنه های نرم، بناهای تاریخی و شاخص با ذکر تکنیک مناسب نورپردازی با در نظر گرفتن ویژگی های هر فضا در جهت دستیابی به نورپردازی مناسب و کافی معرفی شدند.

فضای شهری، محور شهری، نورپردازی