آمایش زمین با استفاده از مدل های تصمیم گیری در بخشی از اراضی کلیبر (آذربایجان شرقی)

ارزیابی اراضی و تعیین تناسب آنها برای تیپ بهره­وری خاص یکی از روش­های مدیریت و توسعه کشاورزی پایدار بوده که مدیران و برنامه­ریزان را قادر می­سازند ضمن برنامه­ریزی برای افزایش تولید، استفاده بهینه و مستمر از اراضی را نیز برای آینده لحاظ نمایند. هدف از این تحقیق استفاده از مدل­های تصمیم­گیری Terraza، Cervatanaو Almagra در محیط میکرولیز و تولید نقشه­­های زمین مرجع شده با استفاده از تکنیک GIS به منظور آمایش زمین در منطقه­ای به وسعت 837 هکتار واقع در عرض´12°39تا ´14°39شمالی و طول´15°47تا ´25°47شرقی است. بر اساس پارامترهای موثر در هر مدل، به­ترتیب محدودیت­های بیو اقلیمی، کلاس­های قابلیت یا استعداد و ارزیابی کیفی اراضی توسط مدل­های فوق­الذکر تعیین شدند و نتایج مدل Terraza نشان داد که کشت دیم همه تیپ­های بهره­وری مورد مطالعه (آفتابگردان و ذرت) امکان­پذیر نمی­باشد. همچنین رعایت برخی توصیه­های مدیریتی مانند تعیین زمان حساس گیاه به آب آبیاری موجب صرفه­جویی در مصرف آب بدون هرگونه تأثیر منفی در میزان عملکرد سالانه محصول می­شود. بر اساس نتایج مدل Cervatana حدود 90 درصد اراضی به عنوان اراضی خوب تا عالی تشخیص داده شدند. در ادامه مراحل ارزیابی جهت حفاظت خاک، اراضی غیرمستعد کشاورزی برای احداث جنگل و مرتع معرفی شدند. بنابراین ارزیابی کیفی تناسب اراضی مستعد با استفاده از مدل Almagra نشان داد که به­ترتیب 31/13، 99/32، 28/43 و 42/10درصد اراضی برای محصولات مورد مطالعه به دلیل محدودیت­های بافت، کربنات، شوری، قلائیت و توپوگرافی به­ترتیب در کلاس­های نامناسب (S4) نسبتا مناسب (S3)،مناسب (S2)،عالی (S1)قرار می­گیرند.

Keywords:

آمایش زمین , کشاورزی پایدار , مدل­های تصمیم­گیری , میکرولیز