بررسی اثر کودهای بیولوژیک میکوریزا و تیوباسیلوس بر عملکرد و اجزاء عملکرد دو رقم سویا [Glycine max (L.) Merr.]

سویا یک گیاه زراعی از خانواده بقولات است که برای رشد طبیعی و عملکرد بالا به عناصر غذایی زیادی از قبیل ازت، فسفر، پتاسیم، منیزیوم، گوگرد، کلسیم، مولیبدن، روی، آهن، منگنز احتیاج دارد که عمدتا " توسط خاک تامین می شود ( سجادی، ).1375 با اینکه کودهای شیمیایی در پنجاه سال اخیر نقش عمده ای در افزایش عملکرد محصولات کشاورزی داشته اند ولی امروزه به تدریج اثرات منفی ناشی از مصرف بی رویه کودهای شیمیایی بروز پیدا کرده است ) ).Bohlool et al, 1992 استفاده از کودهای بیولوژیک از موثرترین شیوه های مدیریتی برای حفظ کیفیت خاک در سطح مطلوب محسوب می گردد . یکی از مهمترین و پرنیازترین عناصر، ازت است که سویا می تواند بیش از نیمی از نیاز خود را از طریق همزیستی با باکتری برادی ریزوبیوم ژاپونیکوم ) Bradyrhizobium japonicum) تامین نماید ( سجادی، ).1375 عقیده بر این است که قارچهای میکوریزی می توانند جایگزین خوبی برای قسمتی از کودهای شیمیایی مصرف شده، مخصوصا " کودهای فسفاته در اکوسیستم های مختلف باشند Mukerji and Chamola, (.2003 بهمنیار و همکاران (1384) پی بردند که کاربرد گوگرد در تیمارهای مختلف به طور معنی داری موجب افزایش ماده خشک و عملکرد دانه سویا گردید ولی تاثیر معنی داری بر وزن هزاردانه نداشت . نور قلی پور و همکاران (1385) با کاربرد همزمان گوگرد، تیوباسیلوس و خاک فسفات، افزایش عملکرد دانه در سویا را گزارش دادند . با توجه به اینکه تاثیر همزمان دو عامل تیوباسیلوس و میکوریزا بر روی سویا گزارش نشده است، لذا در این آزمایش کاربرد همزمان این دو ماده بر عملکرد و اجزاء عملکرد دو رقم سویا در منطقه مازندران مورد بررسی قرار گرفت